همراهی فیتوپلاسما Candidatus در درختان میوه هسته دار استان گلستان: گزارش یک مطالعه تشخیصی

در بازدید های بهار، تابستان و پاییز سال های 1400و 1401 از باغات درختان میوه هسته دار استان گلستان، علایم مشکوک به بیماری فیتوپلاسمایی مانند زردی، زوال، قرمز شدن و ریز برگی مشاهده شد و 28 نمونه از برگ میزبان های مختلف درختان میوه هسته دار جمع آوری گردید. از آغاز گر های عمومی P1/P7 برای آزمون PCR عمومی و آغاز گر های R16F2n/ R16R2 برای آزمون PCR آشیانه ای استفاده شد. نمونه های آلوده قطعات 1800 جفت باز را در PCR عمومی و قطعه 1250 جفت باز را در PCR آشیانه ای تکثیر کردند که از بین 28 نمونه جمع آوری شده، 3 نمونه از درختان هلو دارای باند در ناحیه مد نظر بودند؛ سپس محصول PCR آشیانه ای پس از توالی یابی در بانک جهانی ژن با شماره دسترسی های OQ945143 و OP055811 ثبت شدند. همزمان پیوند بر روی گیاه محک پروانش با هدف مخزن ذخیره ژن و مشاهده علایم فیتوپلاسما صورت گرفت. مقایسه توالی های به دست آمده با توالی های موجود در سایت NCBI توسط نرم افزار بر خط بلاست، بیشترین شباهت را به فیتوپلاسما های Aster yellows phytoplasma نشان داد و آنالیز فیلوژنتیک توالی مد نظر با الگوریتم تخمین درست نمایی بیشینه در مقایسه با زیر گروه های مختلف فیتوپلاسمای گزارش شده در ایران نیز نتایج حاصل از بلاست را تایید کرد. همچنین مقایسه نقوش حاصل از RFLP مجازی، مشابه ترین الگوی مرجع گروه 16SrI، زیرگروه AD (دسترسی GenBank: DQ286577)، با ضریب شباهت 77/0 را مشخص کرد که این موضوع نشان داد که این سویه ممکن است نشان دهنده یک گروه جدید باشد. نتایج این مطالعه حضور فیتوپلاسما را در درختان هلو استان گلستان برای اولین بار تایید نموده و نشان از حضور گونه فیتوپلاسمایی نزدیک به Candidatus phytoplasma asteris در استان گلستان دارد.