مطالعه تطبیقی مسئولیت مدنی صغار و بیماران روانی؛ در جستجوی یک نظریه

با نگاه از زاویه ای متفاوت، سخن از مسیولیت مدنی صغار و بیماران روانی، به واقع کاوشی است فلسفی در خصوص کیفیت تاثیر صغر سن و ضعف یا فقدان عنصر روانی ادراک در حقوق مسیولیت مدنی. در چنین پژوهشی اصولا با دو نگرش و مبنای فکری مواجهیم.

این تحقیق از نوع نظری بوده و روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی است و بر مبنای جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و با مراجعه به اسناد،کتب و مقالات صورت گرفته است.

ملاحظات اخلاقی: 

در تحقیق حاضر، اصل امانتداری، صداقت، بی طرفی و اصالت اثر رعایت شده است.

در یکسو نظام‏های عینی‏گرا (نوعی گرا) قرار دارند که اصولا صغر سن یا فقدان عنصر روانی تمیز را در حقوق مسیولیت مدنی دخالت نمی‏دهند، بلکه رویکرد تحلیل های خود را بر روابط عینی محض استوار کرده اند. در مقابل، اما نظام‏های ذهنی‏گرا (شخصی گرا به معنای خاص) واقع شده اند که به دنبال تاثیر عناصر پیچیده روانی و ذهنی بر حقوق مسیولیت مدنی و روابط طرفین دعوا هستند. این گرایش می کوشد با دخالت دادن عناصر سنی و روانی در تعدیل حداقلی یا حداکثری مسیولیت مدنی صغر و مجانین گام بردارد.

با وجود این، به ‏نظر می‏رسد راه‏ حل منطقی تر در اتخاذ راهکاری میانه و مختلط است، معیاری که عینی‏گرایی را در کنار شخصی‏گرایی بنشاند و نقطه توازنی مطلوب میان حقوق طرفین دعوا ترسیم نماید، اما بی گمان اتخاذ راهکار نهایی و قاطع در این دست مطالعات فلسفی حقوقی دشوار است، چه چهره ملاحظات اخلاقی و ناظر به انصاف در این گونه مطالعات پررنگ بوده، مرزهای قاطع حقوق و اخلاق کم رنگ تر شده و به همان میزان دستیابی به عدالت واقعی دشوارتر می‏گردد.