تنوع ژنتیکی و شیمیایی در جمعیت های Salvia multicaulis با استفاده از مارکرهای AFLP و ویژگی های اسانس

Salvia multicaulis (نعناییان) گیاهی دارویی با پراکنش وسیع در شمال، شمال غرب و مرکز ایران است. در این مطالعه، بخش های هوایی 29 نمونه مربوط به پنج جمعیت جغرافیایی جمع آوری و در مرحله گل دهی کامل خشک شدند. مارکرهای مولکولی AFLP برای آنالیز تنوع ژنتیکی به کار برده شد. اسانس به وسیله تقطیر آبی استخراج و ترکیبات شیمیایی آن توسط آنالیز GC/MS  شناسایی شدند. نتایج AFLP منجر به شناسایی دو ژنوتیپ متفاوت گردید. نتایج شباهت مولکولی بالایی بین جمعیت های آذربایجان و کردستان را نشان داد. با این حال، جمعیت تهران تشابه بیشتری به جمعیت های اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد نشان داد. نتایج تست AMOVA تنوع بین جمعیتی بالایی را نشان داد. آنالیز STRUCTURE، درجاتی از قطعه قطعه شدن ژنتیکی جمعیت را آشکار ساخت که به طور کلی، به دلیل تفاوت ژنتیکی رخ داده بین جمعیت آذربایجان و سایر جمعیت های مورد مطالعه بود. در مجموع، 40 ترکیب شناسایی شد که در میان آن، آلفا-پینن (9/2-19/%11) و 1 و 8-سینیول (4/2-20/%10) به عنوان دو ترکیب اصلی تشخیص داده شدند. تهران بیشترین شباهت را به اصفهان و کهگیلویه و بویراحمد نشان داد. نتایج مطالعات مولکولی با نتایج به دست آمده از ترکیبات شیمیایی مطابقت داشت. بنابراین، فاکتورهای بوم شناختی و فاصله جغرافیایی و نیز ژنتیک نقش مهمی را در تکامل و انتشار گونه در نقاط مختلف کشور ایفا می کنند.