از رسالت اخلاقی تا مک دولانیزه شدن شغل: تحلیلی بر دوگانگی فهم معنای شغل مطلوب در اندیشه نوجوانان و جوانان شهر مشهد

پل ارتباطی بین فهم شغل مطلوب و کنشگران، مفاهیم انتزاعی هستند که افراد در سنین مختلف و بر حسب شرایط اجتماعی و اقتصادی به آن می‏رسند. هدف در این جستار تاملی بر دوگانگی فهم معنای شغل مطلوب در اندیشه نوجوانان و جوانان شهر مشهد هست. روش مورد استفاده در کیفی و تحلیل محتوای عرفی بوده و حجم نمونه حدود 30 نفر از بین جوانان و نوجوانان شهر مشهد انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که نوجوانان در درک خود از شغل مطلوب به مقولاتی همچون خدمتگذاری‏، جایگاه مناسب و عدالت شغلی‏، درآمد حلال‏، انتظار شغلی مبتنی بر حفظ ارزش‏ها‏، لذت کار‏، خلاقیت و موفقیت شغلی اشاره کرده‏اند و جوانان (زن) به مقولاتی همچون محیط زنانه شغل، عدم تبعیض جنسیتی شغل، تشخص شغلی، انطباق جنسیتی شغل، فاصله کار با خانه (فاصله‏ پذیری مکانی شغل و فاصله‏ پذیری زمانی شغل) و مهارت شغلی و جوانان (مرد) به مقولاتی چون درآمد بالا، بیمه شغلی و حقوق مناسب و مزایا، مطالبه‏گری شغلی، خویش فرمایی و بهداشت محیط کار اشاره داشتند. با مقایسه مقولات اصلی در بین نوجوان و جوانان می‏توان شاهد نوعی دوگانگی و تفاوت معنایی در فهم شغل مطلوب بود که به تقابل « رسالت اخلاقی و انتزاعی» از شغل مطلوب در میان نوجوانان تا « مک‏دونالیزه از شغل» در میان جوانان می‏انجامد. به نظر می‏رسد با توجه به عوامل زمینه‏ای و محدودیت ‏های ساختاری شغل‏یابی، جهت‏ گیری آینده در شغل مطلوب به سمت غلبه نگاه عقلانی، ابزاری و خدماتی خواهد بود که زودبازده، کم هزینه و تضمینی باشد.