بررسی خصوصیات کانی شناسی ریزگردهای حاصل از فرسایش بادی خاکهای ساحل شرقی دریاچه ارومیه با استفاده از تونل باد مدار بسته

امروزه عوامل مختلفی دریاچه ارومیه (بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه) در شمالغرب ایران را در معرض خشکی و فرسایش بادی قرار داده که نتیجه آن بروز طوفان های ریزگرد است. شناسایی ماهیت این ریزگردها در ارایه راهکارهای مقابله با بحران حایز اهمیت بوده و بدین منظور، سه بخش مستعد برای تولید ریزگرد از ساحل شرقی دریاچه ارومیه انتخاب و هر بخش براساس ارتفاع از سطح آزاد آبها به دو سطح تقسیم گردید. نمونه های خاک به سینی های تونل باد مدار بسته، منتقل و شبیه سازی فرسایش بادی با اعمال حداکثر سرعت باد 45 متر بر ثانیه به مدت 15 دقیقه بطور یکنواخت در تمام ارتفاعات انجام گردید. با به تله انداختن ریزگردها و بررسی خصوصیات کانی شناسی آنها به روش آنالیز XRD و با استفاده از نرم افزار High Score، کوارتز، کلسیت، هالیت و ژیپس بعنوان کانی های غالب شناسایی شدند. از میان این کانی ها، کوارتز بالاترین درصد را داشته و با توجه به فاصله کم برای انتقال در تونل باد دور از انتظار نمی باشد. نتایج تجزیه واریانس نیز نشان داد که اثر لایه بر کانی کوارتز (p≤0.99) و اثر بخش بر کانی کلسیت (p≤0.95) معنی دار است. حضور کلسیت بعنوان کانی غالب در نمونه ها بویژه بخش 2 می تواند اعلام خطری برای آلودگی جوی از طریق حمل آلاینده ها و انتقال آنها باشد.در این تحقیق با بررسی عمل انتخابی فرسایش بادی بر خاکهای منطقه و مطالعه کانی شناسی خاکهای منشاء ریزگردها، می توان نوع کانی های موجود در ارتفاعات مختلف جوی را پیش-بینی نمود زیرا، نوع کانی غالب در ارتفاعات مختلف جوی با خاکهای منشاء متفاوت نیستند.