نقد اومانیسم معنوی در معنویت های سکولار با تاکید بر احادیث نبوی

یکی از مهم ترین مبانی انسان شناختی جداانگاری معنویت از دین، اومانیسم است که انسان را به جای خدا نشانده و هیچ مرجعیت بیرونی ای همانند وحی و ادیان الهی را برنمی تابد. این مبنا که اومانیسم معنوی را نیز به دنبال دارد، ریشه در انگاره مونیسم داشته که در آن با عدم تمایز بین امور مادی و معنوی، معنویت امری کاملا زمینی و این جهانی تعریف می شود و با یگانه انگاری خدای متعالی با خدای درون، بین جهان مشهود و غیب و امر مقدس و نامقدس تفاوتی نیست و مواردی چون خودالوهیتی، تغییر نظام ارزش شناسی و نفی عالم غیب، از جمله پیامدهای امکانی آن به شمار می رود. این پژوهش با روشی توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر داده های کتابخانه ای، در صدد نقد این مبنا با تاکید بر احادیث نبوی است. سیر و سلوک معنوی و دست یابی به معنویت و کرامت اصیل و حقیقی در سخنان رسول مکرم اسلام، تنها در سایه شناخت و اقرار به فقر و وابستگی وجود انسان به خالق خود و ارتباط مستمر با او در قالب عبودیت و تقوامداری حاصل می شود. بر این اساس استقلال انسان از خداوند و روی گردانی از وحی الهی و ادیان آسمانی نتیجه ای جز فقدان هویت اصیل خویش و گرفتاری در وادی ازخودبیگانگی نخواهد داشت. به تبع، معنویت حقیقی و زندگی معنوی نیز با چنین انگاره ای شکل نخواهد گرفت.