گونه شناسی تحلیلی روایات تاویلی مرتبط با امیرمومنان (ع) در سوره انبیاء

یکی از آموزه های اهل بیت (ع) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچه ای نو و هماهنگ با زمان به نام تاویل است. آیات قرآن افزون بر آنچه از ظاهر آنها استفاده می شود، دارای تاویل اند و بهترین راه دست یافتن به تاویل قرآن از طریق اهل بیت (ع) می باشد؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهل بیت (ع) به عنوان عدل قرآن به شمار می روند. در بسیاری از روایات اهل بیت (ع) به تاویل آیات قرآن پرداخته شده است؛ اما در تفاسیر روایی، روایات تاویلی از روایات تفسیری تفکیک نشده است؛ بنابراین جداسازی روایات تاویلی از روایات تفسیری و تعیین نوع تاویل آنها اهمیت و ضرورت می یابد. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این سوال است که در روایات تاویلی سوره انبیاء چه نوع تاویلاتی نسبت به امیرمومنان (ع) صورت پذیرفته است؟ در این راستا، بر اساس معنای اصطلاحی تاویل قرآن در آیات و روایات، روایات تاویلی مرتبط با امام علی (ع) از بین روایات تفسیری سوره انبیاء استخراج و با روش توصیفی- تحلیلی مشخص شد که چهار نوع تاویل در این روایات درباره آن حضرت (ع) وجود دارد که عبارت اند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق آیه در گذر زمان (جری و تطبیق) و مصداق اطلاق یا عموم آیه.