برآورد زمان های کشنده چند دمای فرابهینه علیه حشرات کامل پنج آفت انباری

اثرات سوء مرتبط با کاربرد آفتکش های انباری، علاقه به استفاده از روش های جایگزین ایمن تر مانند کنترل فیزیکی را افزایش داده اند. کنترل فیزیکی، به ویژه از طریق مدیریت دما، به عنوان یکی از امیدبخش ترین روش های جایگزین برای کنترل این آفات به شمار می رود. در این پژوهش، اثر کشنده دماهای فرابهینه 40، 43، 46، 50 و 54 درجه سلسیوس علیه حشرات کامل Trogoderma variabile Ballion، Callosobruchus maculatus (F.)، Lasioderma serricorne F.، Oryzaephilus surinamensis L. و Plodia interpunctella (Hübner) بررسی شد. طبق نتایج و با توجه به مقادیر LT50 و LT95، تحمل حشرات کامل نر و ماده هر گونه به دماهای فرابهینه یکسان بود. با افزایش دما، زمان های کشنده به شکل معنی داری کاهش یافتند، اما روند آن در پنج گونه مورد بررسی متفاوت بود. مقادیر LT50 دمای °C 40 برای T. variabile، C. maculatus، L. serricorne، O. surinamensis و P. interpunctella به ترتیب حدود 18، 9، 47، 34 و 5/7 ساعت بود که برای دمای 54 درجه به ترتیب به حدود 7، 4، 12، 8 و 8 دقیقه کاهش یافت. مقادیر LT95 برآورد شده دمای 40 درجه نیز به ترتیب حدود 7/3، 8/4، 7/5، 5/5 و 9/1 روز بود که برای دمای 54 درجه به ترتیب به حدود 20، 18، 23، 14 و 18 دقیقه کاهش یافت. به طور کلی، هم با توجه به مقادیر LT50 و هم LT95، سوسک توتون متحمل ترین گونه بود. همچنین، سوسک چهارنقطه ای حبوبات با توجه به مقادیر LT50 و شپشه دندانه دار برنج با توجه به مقادیر LT95 حساس ترین گونه ها به دماهای بالای مورد بررسی بودند. نتایج این پژوهش به خوبی نشان می دهند که دماهای فرابهینه به ویژه 50 و 54 درجه سلسیوس می توانند در کنترل این پنج آفت انباری و سایر آفات انباری بسیار موثر باشند و بدون نگرانی از اثرات سوء بر محیط زیست و سلامت انسان، به روش های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.