بررسی تاثیر محلول پاشی سلنیوم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی ریحان (.Ocimum basilicum L) در خاک آلوده به آرسنیک

سمیت فلزات سنگین تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و فراساختاری متنوعی را در گیاهان ایجاد می نماید. به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی سلنیوم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی ریحان (.Ocimum basilicum L) در خاک آلوده به آرسنیک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارها شامل دو نوع خاک آلوده و غیرآلوده به فلز سنگین آرسنیک (صفر و 4576 میلی گرم در کیلوگرم) و سه سطح محلو ل پاشی سلنیوم (سلنات سدیم) (صفر (شاهد)، 5 و 10 میلی گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد که غلظت 10 میلی گرم در لیتر سلنات سدیم دارای بیشترین اثر مثبت بر شاخص های ریخت شناسی و رشد رویشی گیاه بود. کمترین مقدار کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل (به ترتیب 2/11، 0/3 و 2/76 میلی گرم بر گرم وزن تر) و آنتوسیانین، فنول و فلاونویید (به ترتیب 1/03، 1/6 و 7/41 میلی گرم بر گرم وزن خشک) در گیاهان رشد یافته در خاک آلوده به آرسنیک و بدون محلول پاشی سلنیوم مشاهده شد. بیشترین میزان کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل (به ترتیب 5/7، 0/9 و 6/83 میلی گرم بر گرم وزن تر) و آنتوسیانین، فنول و فلاونویید (به ترتیب 2/74، 7/69 و 7/41 میلی گرم بر گرم وزن خشک) در گیاهان پرورش یافته در خاک غیرآلوده به آرسنیک و محلول پاشی شده با بالاترین غلظت سلنیوم (10 میلی گرم در لیتر) به ثبت رسید. همچنین تیمار گیاه ریحان با سلنیوم در خاک آلوده به آرسنیک موجب افزایش محتوای کاروتنویید، پرولین و قندهای محلول در گیاهان ریحان شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، تیمار سلنیوم موجب تعدیل اثرات مخرب تنش آرسنیک و افزایش تحمل گیاه ریحان به شرایط تنش گردید.