واکاوی ارتباط بین تغییرات پوشش گیاهی و لندفرم های بیابانی در شمال استان اصفهان

هدف از این پژوهش واکاوی تغییرات پوشش گیاهی در لندفرم های بیابانی شمال استان اصفهان با استفاده از داده های ماهواره ای لندست 5 و 8، سنجنده های TM و OLI-TIRS در دوره 2020-1987 است. در این راستا، 200 تصویر در 27 ماه گرم سال (از اول ژوین تا آخر آگوست، برابر با اوایل خرداد تا اوایل شهریور) اخذ شد. پس از پیش پردازش های لازم روی تصاویر پوشش دهنده محدوده مورد بررسی و با طبقه بندی لندفرم های زمین بر اساس نمایه موقعیت توپوگرافی Topographic Position Index (TPI)، نمایه پوشش گیاهی NVDI مورد واکاوی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که الگوی تغییرات پوشش گیاهی از پهنه های کوهستانی به سوی مناطق هموار نزولی است. بررسی شرایط پوشش گیاهی در لندفرم های حاصل از TPI نشان داد که بیشینه مقادیر NDVI مربوط به واحد برآمدگی ها، کوه ها و ارتفاعات و کمینه مقادیر آن متعلق به واحد دشت های هموار (پلایاها، کفه های گلی و رسی) است. در مجموع، مقادیر NDVI از لندفرم کوهستان به سوی پلایاها و چاله ها روندی کاهشی دارد. افت چشمگیر NDVI در ارتفاع 1400 متری (دشت سرهای میانی) آشکار است. در لندفرم کوهستان (ارتفاعات بالاتر از 1400 متر) مقادیر NDVI افزایش می یابد. در شیب های بیشتر از 65 درجه (زمین های سنگلاخی و صخره ای مرتفع) روند کاهشی NDVI تشدید شده است. نمایه NDVI چهار فاز تغییرات را نیز آشکار کرد که فاز چهارم از 2020-2014 دارای روند کاهشی بوده و مساحت این نمایه از 34380 کیلومتر مربع به 34200 کیلومتر مربع کاهش یافته است. تغییرات فضایی نمایه NVDI در سال 2030 آشکار ساخت که ارتفاعات کرکس تا مارشنان و پهنه های بین کاشان تا اردستان دچار شرایط بحرانی خواهند شد؛ این مسیله نیازمند توجه ویژه مسیولان و مدیران اجرایی مربوطه در این زمینه است.