شناسایی و ارزیابی اثر بازدارندگی قارچ های اندوفیت پیاز قرمز علیه برخی بیمارگرهای پیاز

به منظور شناسایی قارچ های اندوفیت گیاه پیاز رقم قرمز آذرشهر (Allium cepa L.)، نمونه برداری از مناطق کشت عمده این گیاه در استان آذربایجان شرقی صورت گرفت. در مجموع 360 جدایه قارچی از قسمت های مختلف پیاز (ریشه، طبق، فلس، ساقه گل دهنده و برگ) جداسازی و خالص سازی شدند. گروه بندی جدایه ها بر اساس خصوصیات فنوتیپی جدایه ها روی محیط های غذایی و مقایسه الگوی انگشت نگاری DNA با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR انجام شد. شناسایی دقیق قارچ های اندوفیت پس از ادغام ویژگی های ریخت شناختی و تجزیه و تحلیل تبارزایی توالی ناحیه ژنومی ITS-rDNA انجام شد. بر این اساس مشخص گردید جدایه های اندوفیت به هشت جنس و 12 گونه Alternaria atrum، A. tenuissima، Aspergillus niger، A. kevei،Fusarium equiseti، Fusarium oxysporum، F. proliferatum، F. solani، Mortierella alpina، Setophoma terrestris، Stachybotrys chartarum و Trichoderma longibrachiatum تعلق دارند. نتایج آزمون اثر بازدارندگی جدایه منتخب اندوفیت Trichoderma longibrachiatum strain ASh268 روی رشد چند جدایه قارچی بیمارگر شامل Rhizoctonia solani، Fusarium oxysporum، F. solani و Setophoma terrestris نشان داد، این استرین از توانایی مطلوبی در تولید آنزیم سلولاز در محیط کشت حاوی کربوکسی متیل سلولز برخوردار است و به طور معنی داری باعث بازدارندگی از رشد بیمارگرهای فوق می گردد. بر اساس اطلاعات موجود این اولین گزارش از گونه Aspergillus kevei برای فلور قارچی ایران محسوب می شود . همچنین این پژوهش اولین مطالعه از جداسازی و شناسایی قارچ های اندوفیت گیاه پیاز قرمز در مناطق عمده کشت آن در ایران به شمار می آید.