گونه شناسی آبگینه های مصر و مقایسه آن با نمادها،نقوش و تزئینات ظروف شیشه ای ایران (قرون 5 و 6 هجری قمری)

هنر آبگینه در قرون 5و6 ه.ق چنان رشد نمود که به عنوان عصر شکوهمند تاریخ شیشه گری مصر و ایران همواره از آن نام برده می شود. مصنوعات شیشه ای این دوره از نظر تنوع تزیینات منجمله تراش های (خطی، قابی و برجسته)، میناکاری و نقاشی زرین فام رشد بی نظیری نمود. نقاشی با طلا نیز در بین هنرمندان این دوران مرسوم شد که نمونه های آن از فسطاط بدست آمده است. هنرآبگینه این دوران از نظر تنوع محصولات انواع ظروف تنگ، جام، گلدان، فنجان، ابریق، چراغ و حتی قطعات شطرنج را در برگرفته است. این تحقیق به روش تطبیقی - تاریخی با استناد به منابع کتابخانه ای همراه با رویکردی تحلیلی انجام شده است و در پی پاسخ به این سوالات اساسی است که آیا بررسی نقوش آبگینه های قرون 5و6 ه. ق می تواند اشتراکات و یا افتراقات این هنر در دو سرزمین های مصر و ایران را مشخص نماید؟ آیا تشابهات موجود در میان نقوش این هنر در دو سرزمین نشان دهند اثر تجارت گسترده آن با مناطق همجوار می باشد؟ در این بین شهرهای مهم از جمله فسطاط، اسکندریه، قاهره و سپس در ایران نیشابور، ری، گرگان، شوش و سیراف به عنوان مراکز ساخت شیشه در آن دوران مطرح گردیدند. تکنیک های ساخت در صنعت آبگینه در قرون 5 و 6 ه. ق در مصر به منظور دستیابی به مولفه های نقوش تزیینی و تزیینات بکار رفته است. از این رو نقوش متنوعی از جمله گیاهی، حیوانی، هندسی و نوشتاری پدید آمده که بسیار مشابه با آثار سرزمین های مجاور از جمله ایران همزمان با دوران قابل بحث است.