بررس روند پارامترهای اقلیمی بر شروع جوانه زنی درخت زرشک در ایران

ویژگی های اقلیمی در بلند مدت، منجر به تعیین الگوی کشت و توجیه پراکنش گونه های گیاهی مختلف شده است. مطالعه حاضر با هدف سنجش بررس روند پارامترهای اقلیمی بر شروع جوانه زنی درخت زرشک در کشور ایران بررسی شد. در این پژوهش با بهره گیری از روش ناپارامتریک من کندال و آزمون شیب سنس، روند تغییرات عناصر ساعات آفتابی، میانگین رطوبت، میانگین دما، کمینه دما، بیشینه دما، تعداد روزهای یخبندان و مجموع بارندگی در 19 ایستگاه کشور در یک دوره 30 ساله(1990-2020) بر رشد زرشک انجام شد و خروجی آن به صورت جدول، نمودار و نیز نقشه های هم روند در محیط Arc_GIS ترسیم گردید. نتایج نشان داد که که شش مرحله فنولوژی اصلی در مقیاس BBCH در درخت زرشک رخ می دهد. بر اساس مکان یابی مناطق جنوب خراسان رضوی و مرکز به سمت شمال غرب کشور بهترین مناطق برای کشت زرشک هستند. دوره رشد متناسب با شرایط اقلیمی و توپوگرافی از اوایل فروردین ماه تا اواخر آبان ماه به طول می انجامد. یکی از مهمترین مراحل فنولوژی درخت زرشک، دوره جوانه زنی می باشد. در مرحله جوانه زنی، روند پارامتر اقلیمی، از قبیل مجموع ساعت آفتابی، میانگین دما، کمینه دما و دمای بیشینه دارای روند معنیدار افزایشی و پارامترهای رطوبت نسبی و مجموع بارندگی روند معنیدار کاهشی در سطح اطمینان 95 درصد دیده می شود و تعداد روزهای یخبندان. در هیچ کدام از ایستگاه های مستعد کشت زرشک روند معنیدار در مرحله فنولوژی جوانه زنی مشاهده نشد. به طور کلی با آگاهی از شرایط جوی و پتانسیل های اقلیمی کشاورزی مناطق، می توان از منابع با بازدهی بالاتری استفاده نمود.