مفهوم شناسی خطوط در نگار ه های «آخرین وصیت اورمزد اول به شاهزاده بهرام اول» و «گریز یوسف از زلیخا»

خط اصلی ترین عامل جهت ارایه و بازتاب دنیای پیرامون بوده است و از همان ابتدا، به عنوان عامل بصری مطمینی در جهت انتقال شکل به خدمت درآمده است. در این روند، نقاش خطی را بر صفحه اثر طرح می کند. با طرح اولین خط، تصویر درون او اولین گام را به سوی پیدایش برداشته و طرح دیگر خطوط در جهت مختلف رفته رفته، تصویر سیال درون او را وضوح می بخشد. خط مهمترین عنصر در طراحی است و نشان دهنده جهت و موقعیت و مرز سطح را تشکیل می دهد و آن را محدود می کند. وقتی می خواهیم حس های مختلف را القا کنیم باید از خطوط مختلف استفاده کنیم. این پژوهش ابتدا در رابطه با معنای خطوط و جایگاه آن در نگارگری توضیح می دهد و خطوط به صورت کامل تحلیل می شود. در رابطه با دو نگاره که در شاهنامه شاه طهماسب و بوستان سعدی به صورت جداگانه بررسی می شود و نگارگران به نامی که نگارنده این دو اثر هستند، کمال الدین بهزاد، مکتب هرات و آقا میرک مکتب صفوی معرفی می شوند. در آخر، اینکه در این دونگاره، خطوط چقدر می توانند بر موضوع تاثیر بگذارد. هدف اصلی این پژوهش، در نگاره های آخرین وصیت اورمزد اول به شاهزاده بهرام اول و گریز یوسف از زلیخا مفهوم خطوط را بازشناسی می کند و اینکه هنرمند با چه مهارتی خطوط را با موضوع هماهنگ کرده است. پرسش اصلی در این پژوهش این است که خطوط در این دو نگاره چه مفهومی دارد؟ پژوهش حاضر از نوع بنیادی و ماهیت آن، توصیفی - تحلیلی است. شیوه گردآوری مطالب،کتابخانه ای به همراه مشاهده تصاویر بوده است. نتیجه ای که از این پژوهش می توان گرفت، این است که خطوط نقش بسزایی را در موضوع و مفهوم اثر دارد و نگارگران در آن دوران چقدر اصول طراحی و استفاده از خطوط را برای مفهوم موضوع رعایت می کردند. این ویژگی بیان گر نقطه اوج و سرآمد نقاشی ایرانی است.