امکان سنجی تعیین ارش برای درد

 اگر ارتکاب جنایت، موجب ایجاد درد در اعضا و اندام مجنی علیه شود، آیا می توان برای درد ایجاد شده، ارش تعیین نمود؟ مقنن جمهوری اسلامی ایران در این خصوص صراحتا موضعی اتخاذ نکرده است. این در حالی است که در اغلب نزاع ها - فارغ از ایجاد هر آسیبی - معمولا اعضا و اندام مجنی علیه نیز متالم می شود. سکوت مقنن و خلاء پژوهشی موجود در این زمینه از یک سو و فراوانی مصادیق متالم شدن اعضا در بستر جامعه از سوی دیگر، نگارش پژوهشی دقیق پیرامون امکان تعیین ارش برای درد را ضرورت می بخشد.

 این نوشتار ضمن استفاده از منابع اصیل فقهی و حقوقی به روش کتابخانه ای و با اتخاذ رویکردی توصیفی - تحلیلی سامان یافته است.

 در این پژوهش پس از تبیین صور مختلف ایجاد درد در پی ایراد جنایت، ثابت شده است در صورتی که درد به شکلی بروز یابد که بتوان آن را یک عارضه غیرمقطعی دانست، با استناد به ماده 708 قانون مجازات اسلامی موجب ثبوت ارش است؛ اما اگر ایجاد درد به نحو مقطعی و بسیار گذرا باشد که نتوان بیماری و عارضه محسوبش کرد، گرچه برخی نصوص شرعی می توانند موید اثبات ارش برای آن باشند؛ اما پایبندی به ثبوت ارش در چنین فرضی به خصوص با توجه به ظرفیت قوانین کنونی، با چالش های جدی همچون چالش اجرایی ارزیابی و تقدیر، روبه روست.