ارزیابی ارتباط مکانی ویژگی های خاک و عملکرد دانه گندم در شرایط رقابت با علف هرز جودره (.Hordeum spontaneum Koch) با استفاده از روش زمین آمار

شناخت تغییرات مکانی عملکرد و عوامل موثر بر آن، به بهبود مدیریت مزرعه و عملکرد گیاهان زراعی کمک می کند. این آزمایش با هدف ارزیابی ارتباط مکانی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک با عملکرد دانه گندم رقم پیشگام در شرایط رقابت با علف هرز جودره در سال زراعی 99-1398 در شرایط آب و هوایی شهرستان مبارکه استان اصفهان انجام شد. آزمایش مزرعه ای به صورت شبکه ای با فاصله دو در دو متر انجام شد. در هر نقطه از شبکه، ویژگی های خاک، عملکرد دانه گندم و تراکم علف هرز جودره اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که علف هرز جودره دارای همبستگی مکانی مثبت بالایی با محتوای نیتروژن و فسفر خاک بود و در خاک های با محتوای رس و پتاسیم پایین، جمعیت انبوه تری داشت. مقادیر حداقل، حداکثر و میانگین عملکرد دانه به ترتیب 222/2و 355/9 و 286/6گرم در مترمربع با ضریب تغییرات 15/5 درصد بود نتایج نشان داد که عملکرد دانه گندم دارای همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن، پتاسیم، اسیدیته، رس و سیلت خاک (به ترتیب 75/0، 83/2، 6/83، 94/1و 78/6 درصد در دامنه تاثیر 6/1، 3/7، 4/7، 14/0و 3/2 متر) بود. میزان همبستگی مکانی بین تراکم علف هرز جودره و عکس عملکرد دانه گندم، 86/9درصد و در دامنه تاثیر 14/0متر بود. براساس نتایج این تحقیق، علف هرز جودره دارای همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن و فسفر خاک بود، درحالی که عملکرد دانه گندم همبستگی مکانی بالایی با محتوای نیتروژن، پتاسیم، رس، سیلت و اسیدیته خاک داشت، بنابراین در زراعت گندم، مدیریت متناسب با مکان کودی می تواند در کنترل علف هرز جودره موثر باشد.