ارزیابی تولید و کارایی مصرف آب کلزا در رژیم های آبیاری و سطوح ورمی کمپوست در تاریخ کاشت های متفاوت

این آزمایش با هدف بررسی اثر تاریخ کاشت، کود ورمی کمپوست و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بر تولید دانه و روغن و کارایی مصرف آب کلزا به صورت اسپلیت پلات (تاریخ کاشت در کرت اصلی و آبیاری و ورمی کمپوست به صورت فاکتوریل در کرت فرعی) با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور شادگان در سال زراعی 402-1401 اجرا گردید. تاریخ کاشت شامل دو تاریخ کاشت 25 آبان و 25 آذر، کود ورمی کمپوست شامل سه سطح صفر، 10 و 20 تن در هکتار و آبیاری شامل آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی بود. صفات اندازه گیری شده شامل عملکرد و اجزای عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن و کارایی مصرف آب (برای تولید دانه و روغن) بود. نتایج نشان داد عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت با کم آبیاری کلزا به ترتیب 16 و 13 درصد کاهش یافتند. بیشترین عملکرد دانه (2667 کیلوگرم در هکتار) کلزا در تاریخ کاشت 25 آبان همراه با آبیاری کامل (بدون قطع آبیاری در مرحله گلدهی) به دست آمد و با تاخیر یک ماهه در کاشت (تاریخ کاشت 25 آذر)، عملکرد دانه کلزا حدود 58 درصد دچار افت گردید. کارایی مصرف آب کلزا (روغن) با قطع آبیاری 29 درصد افزایش یافت. کلزا در تاریخ کاشت 25 آبان از نظر صفات تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و کارایی مصرف آب به ترتیب 35، 25، 23، 18 و 38 درصد نسبت به تاریخ کاشت 25 آذر برتری داشت. قطع آبیاری در مرحله گلدهی، عملکرد دانه، درصد روغن و عملکرد روغن کلزا را به ترتیب 58، 6 و 60 درصد کاهش داد. با کاشت کلزا در تاریخ 25 آبان و آبیاری کامل، بیشترین عملکرد دانه به دست می آید. با این حال، اثر احتمالی تاریخ کاشت های قبل از 25 آبان بر کاهش اثر قطع آبیاری در مرحله گلدهی، نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.