تحلیل و تبیین اثرات اسکان بر وضعیت اقتصادی جامعه عشایری و عوامل موثر در راستای ارتقای وضع موجود (مورد مطالعه: جامعه عشایری استان کرمانشاه)

عشایر از مهمترین جوامع تولید کننده هر کشوری محسوب می شوند. این جامعه در ایران به واسطه نقش آفرینی در دوره های زمانی مختلف همواره بخش مهمی از جامعه را تشکیل داده است. در طی چند دهه گذشته به واسطه تصمیمات و برنامه ریزی ویژه برای جامعه عشایری، بخش زیادی از آنها اسکان یافته و همین موضوع اثرات متفاوتی برای این جامعه به دنبال داشته است.

هدف پژوهش: 

هدف این تحقیق، بررسی اثرات اسکان بر وضعیت اقتصادی جامعه عشایری و تبیین عوامل موثر در ارتقای وضع موجود است.

روش شناسی تحقیق: 

روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها از طریق پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را عشایر استان کرمانشاه تشکیل داده اند که با توجه به محدودیت های تحقیق، بر اساس فرمول کوکران 381 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شد. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان تایید و پایایی نیز با تکمیل 30 پرسشنامه و محاسبه نتایج از طریق ضریب کرونباخ بیشتر از 70/0 تایید شد. 

قلمروجغرافیایی پژوهش: 

قلمرو جغرافیایی پژوهش، مناطق عشایری استان کرمانشاه شامل عشایر کلهر، کرند و ثلاث است.

یافته ها و بحث:

 نتیجه آزمون ویلکاکسون نشان داد که اثرات اقتصادی اسکان در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده است. با توجه به میانگین  آزمون (302/3) اثرات اسکان از لحاظ اقتصادی قابل توجه و مثبت ارزیابی شده است. همچنین نتیجه آزمون  دو جمله ای در سطح خدمات نشانگر معنادار بودن آزمون در سطح کمتر از 05/0 است. میانگین برابر با 883/3 تایید می نماید میزان برخورداری عشایر از خدمات گوناگون در بعد از اسکان بهبود پیدا کرده است. در این زمینه دسترسی به خدمات بهداشتی-درمانی با میانگین 532/4 بهترین وضعیت را داشته است. همچنین نتیجه مدل سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که 18 عامل در ارتقای وضعیت اقتصادی عشایر اسکان یافته در وضع موجود به میزان 58 درصد تاثیرگذار بوده اند. در این زمینه بیشترین تاثیرگذاری مربوط به عامل اجرای پروژه های گردشگری عشایری مانند اقامتگاه و...با تبیین 90/0 است.

در مجموع این پژوهش به اثرات مثبت اسکان عشایر اشاره دارد. البته وضعیت برخی شاخص های اقتصادی از جمله پرورش دام، تولید صنایع دستی و تولید لبنیات در قبل از اسکان، مناسب تر بوده است. تبیین این شاخص ها نشانگر پیوند ناگسستنی آنها با حیات عشایر است.