بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره هیدرواتانولی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و کاربرد آن در شیر پاستوریزه

شیر، فرآورده لبنی است که به آلودگی به وسیله میکروارگانیسم های بیماری زا و فسادزا حساس است. یکی از راه های کنترل رشد این باکتری ها، استفاده از نگهدارنده ها و ترکیبات ضدمیکروبی است. با توجه به نگرانی های عمومی در خصوص عوارض نگهدارنده های شیمیایی، تمایل به مصرف محصولاتی است که از نگهدارنده طبیعی استفاده شده است. محصولات طبیعی فرصت های نامحدودی برای مواد افزودنی جدید و مناسب فراهم می کند. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی خواص آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره هیدرواتانولی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و کاربرد آن در شیر پاستوریزه بود.

این یک مطالعه تجربی می باشد که در سال 1401 در مجتمع آموزش عالی نهاوند انجام گرفت. سنجش میزان ترکیبات فنولی عصاره با روش فولین سیوکالتو انجام شد، فعالیت آنتی اکسیدانی غلظت های مختلف عصاره نیز با آزمون مهار رادیکالهای آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل مورد بررسی قرار گرفت و با آنتی اکسیدان سنتزی بوتیل هیدروکسی آنیزول مقایسه شد. اثر ضدمیکروبی عصاره رزماری روی باکتری های مذکور به روش چاهک در آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی تعیین شد. دادهای جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری چند دامنه ای دانکن تجزیه و تحلیل شدند.

مقدار فنول اندازه گیری شده عصاره این گیاه برابر 35/0±47/96 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره بود. عصاره رزماری بیشترین تااثیر را بر باکتری استافیلوکوکوس اوریوس داشت. محدوده حداقل غلظت مهارکنندگی عصاره اتانولی این گیاه بین 50/125 میلی گرم بر میلی لیتر بسته به نوع باکتری(گرم مثبت یا گرم منفی) متفاوت بود. هم چنین تیمار شیر با غلظت 5/0 درصد، ضمن داشتن خصوصیات حسی قابل قبول، به طور معنی داری جمعیت میکروبی پایین تر و زمان ماندگاری طولانی تری در مقایسه با نمونه شاهد داشت.

با توجه به این که عصاره هیدرواتانولی رزماری تاثیر بسزایی بر جلوگیری از رشد میکروارگانیسم های بیماری زا و عامل فساد دارد، در نتیجه می توان از این عصاره به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی در شیر استفاده نمود.