بررسی کیفیت خدمات اطلاعاتی کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی ایران بر اساس مدل مدیریت دانش

یکی از اهداف و رویکردهای راهبردی نظام های مدیریت دانش و اطلاع رسانی سلامت در دنیا، ارایه خدمات نوین، به روز و باکیفیت اطلاع رسانی پزشکی به جامعه محققان حوزه سلامت است؛ بنابراین خدمت رسانی کارآمد با هدف حفظ، ارتقا، پویاسازی کتابخانه ها و در نهایت، رضایت و رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران حایز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، بررسی جایگاه مدیریت دانش در خدمات اطلاع رسانی کتابخانه های پزشکی کشور است.

در این مطالعه به بررسی وضعیت خدمات اطلاع رسانی با استفاده از مصاحبه های ساختاریافته بر اساس پرسش نامه لاوسون (2003) با 24 سوال با 6 محور موضوعی تولید، کسب، سازماندهی، ذخیره، انتشار و به کارگیری دانش انجام شد. از میان 64 مدیر کتابخانه مرکزی، 10 مدیر کتابخانه دانشگاه های شهید بهشتی، ایران، اصفهان، تبریز، بیرجند، گیلان، کرمانشاه، زاهدان، بوشهر و زابل انتخاب شدند. در مرحله بعدی مصاحبه ها بر اساس این پرسش نامه از طریق حضوری، تلفن و رایانامه انجام شد. اطلاعات این بخش توسط نرم افزار اکسل تجزیه و تحلیل شد.

تحلیل مصاحبه های انجام شده نشان داد ممیزی دانش، تدوین نقشه دانشی و طرح دانشی از راهکارهای عملیاتی و اجرایی برای ارتقای وضعیت خدمات اطلاع رسانی در کتابخانه ها ست. نتایج به دست آمده از تحلیل اطلاعات و مصاحبه ها نشان داد که بیشترین امتیاز خدمات اطلاع رسانی در دانشگاه زابل و کمترین امتیاز متعلق به دانشگاه ایران بوده است. همچنین به طور کلی وضعیت خدمات اطلاع رسانی مبتنی بر مدیریت دانش در کتابخانه های منتخب در وضعیت نسبتا متوسط است و ارتقای خدمات اطلاع رسانی، نیازمند بررسی بنیادین در راستای ایجاد تغییرات و تحولات اساسی در این زمینه است.

دانشگاه های علوم پزشکی کشور در راستای بهینه سازی و ارتقای کیفیت خدمات اطلاع رسانی کتابخانه ها و رفع نیازهای دانشی کاربران و مراجعین خود، نیازمند توسعه و ارتقای کیفی بسترهای فناوری اطلاعات / ارتباطات، ممیزی دانش، تدوین نقشه دانشی و طرح دانشی هستند تا از این طریق به فکر ارتقای رتبه دانشگاه ها و به تبع آن رتبه کتابخانه های مرکزی و تابعه خود در سطح ملی و بین المللی باشند.