بررسی گرایش به اجتماع ملی و عوامل موثر بر آن

ایران کشوری بزرگ، چند فرهنگی و متشکل از اقوام مختلف است. گرایش به عضویت در گروه بزرگ اجتماع ملی و کسب ‎‍هویت از آن، به عنوان شاخص توسعه اجتماعی، اهمیت بسیار زیادی برای ایران دارد. اگر مردم ضمن تعلق خاطر به گروه‎‍های کوچک، مانند گروه‎‍های قومیتی، دینی، مذهبی و طبقاتی خود، عضویت در اجتماع ملی و کسب هویت از آن را مرجح بدانند، ظرفیت و هم افزایی آنها برای توسعه بیشتر می شود، در مواقع بحران و تهدید کلیت جامعه، داوطلبانه و با استفاده از توانایی و منابع خود برای حل مشکلات بسیج می‎‍شوند و مسیولان را برای حل مشکلات جامعه، یاری می‎‍دهند. به نظر می‎‍رسد آنچه موجب تقویت گرایش به اجتماع ملی می‎‍شود، علاوه بر متغیرهایی که ناشی از فرهنگ و گذشته مشترک است، چگونگی اداره یک جامعه باشد. اگر شرایط اداره جامعه مناسب و عادلانه باشد و دولت کارآمد و با ارزش‎‍های جامعه، که متشکل از گروه‎‍های کوچک است، منطبق باشد، گرایش به اجتماع ملی افزایش می‎‍یابد. هدف این بررسی، سنجش گرایش به اجتماع ملی و عوامل موثر بر آن است. جامعه آماری این پیمایش، 530 نفر از افراد در شهر تهران اند. نتایج نشان داد گرایش به اجتماع ملی قوی است (4 از 6). بررسی اجزای این شاخص، بیانگر گرایش قوی در بعد تاریخی و فرهنگی اجتماع ملی و گرایش ضعیف در بعد سیاسی، سرنوشت مشترک و احساس عدالت بین گروه‎‍هاست. همچنین مقبولیت دولت در دو بعد کارآمدی و جهت‎‍گیری ارزشی بر افزایش گرایش به اجتماع ملی موثر است. متغیرهای بررسی شده، 65درصد از تغییرات گرایش به اجتماع ملی را توضیح می‎‍دهند.