بررسی تغییرات فصلی جمعیت شته های غالب مرکبات روی ارقام پرتقال تامسون ناول و نارنگی انشو در غرب مازندران

تغییرات فصلی جمعیت شته ها روی دو گونه مهم تجاری مرکبات، پرتقال تامسون ناول و نارنگی انشو، در سال های 1396- 1395 در غرب استان مازندران (رامسر) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری هر 14 روز یک بار از فروردین 1395 تا اردیبهشت 1396 اجرا شد و از هر درخت چهار سرشاخه جوان در چهار جهت جغرافیایی به طور تصادفی انتخاب و تعداد شته ها در زیر استریومیکروسکوپ شمارش شدند. برای تعیین رابطه بین تراکم شته و متغیرهای دما و رطوبت نسبی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که روی هر دو گونه مرکبات، اوج اول جمعیت شته ها در اردیبهشت ماه و اوج دوم در مهر ماه هر سال بود. همچنین، در آلودگی بین دو میزبان مرکبات به شته ها نیز تفاوت معنی دار مشاهده شد و بیشترین آلودگی روی نارنگی انشو بود. بین تراکم جمعیت گونه های مختلف شته روی هر دو گونه مرکبات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت. به طوری که شته های سبز مرکبات Aphis spiraecola ، جالیز A. gossypii و سیاه مرکبات Toxoptera auranti به ترتیب بیشترین فراوانی جمعیت را داشتند. تراکم جمعیت شته ها با دما یک همبستگی مثبت و معنی دار (r= 0.689, n=49, P=0.04) را نشان داد، ولی با رطوبت نسبی معنی دار نبود (r= 0.661, n=49, P=0.53). به طورکلی تغییرات جمعیت شته های مرکبات تحت تاثیر نوع میزبان گیاهی متفاوت بوده و گونه های مختلف روند نوسانات جمعیت متفاوتی را از خود نشان دادند.