کارکردهای نظامی و انتظامی غلامان در عصر سلجوقی

عصر سلجوقی یکی از دوره های تاثیرگذار در تاریخ میانه ایران است. ازاین رو مورخان و محققان از جنبه های گوناگون سیاسی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی به حکومت سلجوقی توجه کرده اند اما با توجه به نقش پررنگ غلامان در این عصر، پژوهشی که به طور اختصاصی به کارکردهای نظامی و انتظامی غلامان بپردازد، انجام نشده است. نویسنده در این پژوهش با به کارگیری متون تاریخی و پژوهشی مرتبط با موضوع تحقیق (روش کتابخانه ای)، به گردآوری داده ها پرداخته و با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به چگونگی تنوع و تطور کارکردهای نظامی و انتظامی غلامان در عصر سلجوقی است. ادعای نویسنده این است که در چارچوب زمانی حکومت سلجوقی گوناگونی و دگرگونی کارکردهای نظامی و انتظامی غلامان چشمگیر بوده و با نیاز و وضع حکومت و تکاپوهای جاه طلبانه غلامان، پیوند داشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، پس از تاسیس و استقرار حکومت سلجوقیان به کارگیری غلامان در سپاه و مشاغل محافظتی و امنیتی از اولویت ها و ضرورت های حکومت بود. اعتماد سلاطین و مقامات حکومتی به غلامان و وفاداری غلامان به اربابان خود، داشتن صفات ویژه برای انجام کارها و برآوردن رضایت صاحبان، موجب تداوم به کارگیری و ارتقا مرتبه غلامان از سطوح پایین به مقامات عالی در عرصه نظامی و انتظامی شد.