تاثیر لندفرم ها و راسته های خاک بر توزیع و رفتار برخی عناصر ریزمغذی خاک در تعدادی از دشت های میان کوهی جنوب غرب ایران

موقعیت های مختلف لنداسکیپ، نوع مواد مادری و فرایندهای تشکیل آن و تیپ خاک تاثیر بسزایی در توزیع، رفتار و تحرک پذیری عناصر ریزمغذی دارند. به منظور بررسی اثر لندفرم ها و راسته های خاک بر توزیع و رفتار عناصر ریز مغذی آهن، منگنز، مس و روی، نمونه هایی از افق های ژنتیکی 16 پروفیل شاهد در خاکهای آهکی جنوب غرب ایران جمعآوری شدند و غلظت عناصر کم مصرف قابل استخراج با دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید (DTPA) و شکل کل آنها از طریق هضم در اسید نیتریک غلیظ تعیین شدند. نتایج نشان داد دامنه تغییرات در شکل قابل استفاده عناصر ریز مغذی برای آهن 2/5 تا 3/2، برای مس 0/3 تا 3، برای منگنز 2/1 تا 60/2 و برای روی ضفر تا 3/8 میلی گرم بر کیلوگرم  متغیر بود. بررسی شکل های شیمیایی عناصر ریز مغذی در نمونه های سطحی و زیر سطحی خاک های مورد مطالعه نشان از برتری کمی اغلب شکل های شیمیایی عناصر ریز مغذی مورد مطالعه در نمونه های سطحی نسبت به نمونه های زیرسطحی داشت. نتایج همبستگی نشان داد که  مقادیر عناصر ریزمغذی موجود تا حد زیادی به مقدار کربن آلی، بافت خاک و نوع و میزان کانی های رس بستگی دارد. بیشترین مقدار  شکل قابل استفاده عناصر ریزمغذی در خاک های راسته های مالی سول و آلفی سول وجود داشت. بیشترین میزان آهن، روی و مس قابل استفاده در واحدهای اراضی پست و بیشترین مقدار منگنز درواحد اراضی یا لندفرم دشت دامنه ای مشاهده شد. بنابراین می توان گفت درجه متفاوت تکامل خاک از طریق تاثیر بر ویژگی های خاک، چرخه عناصر ریزمغذی را تحت تاثیر قرار می دهد.