اثر پرایمینگ دمائی در پاسخ به رونویسی ژن های حافظه ای تنش گرما در گیاهچه های کلزا

تنش گرمایی از طریق تغییرات بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی، مورفولوژیکی و مولکولی اثرات مضری بر رشد و عملکرد گیاهان دارد. گیاهان مکانیسم های پیچیده ای را برای متعادل کردن رشد و تحمل به تنش ایجاد کرده اند که به آن ها این امکان را می دهد که با به خاطر سپردن تنش های ملایم و شکل گیری حافظه ی تنش گرمایی که تحت عنوان پرایمینگ دمایی نامیده می شود، دفاع موثرتری در برابر تنش های شدیدتر داشته باشند. جهت بررسی نقش پرایمینگ دمایی در القاء پاسخ رونویسی ژن های HSFA1b، HSFA2 و MIPS2، تغییرات در سطح رونویسی این ژن ها در ساعات زمانی مختلف پس از پرایمینگ و تنش برگشتی در گیاهچه های کلزا با استفاده از تکنیک qRT-PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیان این ژن ها در طول دوره ی بازیابی پس از فراغت از تنش ملایم اول (فاز حافظه) پایدار نیست، حال آن که سطح رونویسی آن ها بلافاصله پس از مواجهه با تنش شدید دوم در سطح بسیار بالاتری در گیاهان پرایم شده (تیمار P+T) نسبت به گیاهان پرایم نشده (تیمار T) القاء شد که تا 48 ساعت بعد از تنش برگشتی نیز ادامه داشت. همچنین بررسی نتایج مورفولوژیکی گیاهچه ها 7 و 14 روز پس از فراغت از تنش دوم نشان داد که پرایمینگ دمایی می تواند از طریق تقویت بیان ژن های حافظه ی تنش باعث افزایش شاخص های رشدی و القاء تحمل گرمایی در این گیاهان شود. از آن جا که ژن های HSFA1b، HSFA2 و MIPS2 سطح بیان خود را تا روزها پس از تنش برگشتی حفظ کرده اند، لذا می توان این ژن ها را به عنوان جزء کلیدی حافظه ی رونویسی تنش گرمایی در نظر گرفت و از آن در برنامه های به نژادی و توسعه ی واریته های متحمل به گرما استفاده کرد.