رخداد کانی های نادر در کانسارهای مس پورفیری: شواهدی از زون دگرسانی پتاسیک کانسار مس پورفیری سرکوه

کانسار مس پورفیری سرکوه در کمربند ماگمایی ارومیه - دختر و در ارتباط با جایگیری توده های نفوذی میوسن با ترکیب غالب گرانیت و گرانودیوریت درون واحدهای ائوسن شامل توف، آندزیت، آندزیت - بازالت و برش های پیروکلاستیکی می باشد. دگرسانی پتاسیک این کانسار دارای گسترش قابل توجه بوده و با کانی شناسی غالب مگنتیت، بیوتیت های ثانویه و تعادل مجددیافته همراه با انیدریت مشخص می گردد. در این مطالعه طیف EDX کانی های فرعی موجود در دگرسانی پتاسیک به منظور ردیابی کانی های نادر در زون دگرسانی پتاسیک مورد استفاده قرار گرفت. همچنین نتایج آنالیز ریزکاونده الکترونی (EMPA) بر روی پاراژنز مگنتیت همراه با کانی های نادر به منظور بررسی شرایط فیزیکوشیمیایی رخداد این کانی ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دهنده رخداد غیر معمول اپیدو ت های غنی از Ce و La به همراه مونازیت های غنی از عناصر نادر خاکی و نیز تیتانیت های سریم دار همراه با مجموعه های آپاتیت، انیدریت، بیوتیت گرمابی، کوارتز و مگنتیت در زون دگرسانی پتاسیک این کانسار می باشد. داده های حاصل از شیمی مگنتیت نیز نقش سیال ماگمایی-گرمابی اولیه دما بالا (بیشتر از 500 درجه سانتی گراد) را با نرخ برهمکنش پایین سیال گرمابی و سنگ دیواره در شکل گیری این مگنتیت ها نشان می دهد. این مگنتیت ها بعضا در همراهی با هماتیت و انیدریت یافت می شوند که تایید کننده شرایط فوگاسیته اکسیژن بالا، نزدیک محدوده بافری مگنتیت-هماتیت (~ΔFMQ+4) می باشد. با توجه به نوع رخداد و شیمی پاراژنز مگنتیت، به نظر می رسد تشکیل کانی های نادر عموما مربوط به مرحله پیش از کانه زایی سولفیدی در دگرسانی پتاسیک این کانسار باشد.