مقایسه تاثیر بازآموزی عملکردی با و بدون تمرینات دوگانه بر عملکرد، تون عضلات اندام فوقانی و فعالیت های روزمره بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن

مقدمه و اهداف سکته مغزی یکی از بیماری های شایع در جهان است و به عنوان پنجمین بیماری منجر به مرگ در جهان شناخته شده است که به شدت موجب ناتوانی اندام فوقانی می شود. یکی از اهداف اصلی توان بخشی در این بیماران، بهبود عملکرد اندام فوقانی آن هاست. بازآموزی همراه با تمرینات دوگانه، یکی از روش های توان بخشی در بیماران سکته مغزی است که همراه با اجرای وظایف حرکتی، تمرینات ذهنی نیز از بیمار خواسته می شود. هدف از این مطالعه، بررسی تاثیر بازآموزی به همراه تمرینات دوگانه برعملکرد اندام فوقانی بیماران سکته مغزی مزمن، شامل عملکرد اندام فوقانی، تون عضله خم کننده آرنج، دامنه حرکتی فعال بازکردن مچ دست و توانایی بیمار در انجام فعالیت روزمره است.مواد و روش ها در این مطالعه پایلوت، 16 بیمار خانم مبتلا به سکته مغزی مزمن (بیش از 6 ماه) با توجه به معیارهای ورود و خروج، برای درمان انتخاب شدند و به 2 گروه 8 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. برای هر 2 گروه، درمان روتین شامل تحریک الکتریکی عضلات چهارسر و دورسی فلکسورهای سمت درگیر، 10 دقیقه دوچرخه و انجام 3 وظیفه حرکتی برای اندام فوقانی انجام شد. در گروه آزمایش، بازآموزی حرکتی شامل انجام 3 وظیفه حرکتی بود: 1. روی هم چیدن بلوک های رنگی؛ 2. باز و بسته کردن درب بطری؛ 3. حرکت دادن لوبیاها با قاشق به سمت هدفی معین. هم زمان با انجام وظیفه شمارش معکوس اعداد نیز انجام شد. این درمان ها به مدت 12جلسه (3 جلسه در هفته و به مدت 4هفته) انجام شد. متغیرهای عملکرد اندام فوقانی تون عضلات خم کننده آرنج، دامنه حرکتی فعال اکستنشن مچ دست (با گونیامتری) و فعالیت های روزمره (شاخص بارتل)، قبل و بعد از درمان اندازه گیری شدند. یافته ها تفاوت معناداری در هیچ کدام از متغیرها بین 2 گروه یافت نشد (P>0/05). در مقایسه بین گروهی، هم در گروه کنترل و هم در گروه آزمایش بهبود معناداری در 3 متغیر عملکرد اندام فوقانی، اسپاستیسیتی و انجام فعالیت های روزانه بعد از 4 هفنه مداخله در مقایسه با شرایط بیس لاین داشت (P<0/05). هر چند برای متغیر دامنه حرکتی فعال اکستنشن مچ دست در هر 2 گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری بین 2 شرایط یافت نشد (P>0/05). نتیجه گیری نتایج نشان داد هر 2 نوع بازآموزی با و بدون تمرینات دوگانه موجب بهبود قابل ملاحظه در عملکرد، اسپاستیسیته و توانایی فرد در فعالیت های روزمره بیماران مبتلا به سکته مغزی مزمن می شود. اما بازآموزی دوگانه تاثیر بیشتری روی ایتن پارامترها نداشت.