تحلیل ابعاد فقهی حقوقی شرط انتفاع مستودع از مال ودیعه

ودیعه یک عقد احسانی است و به نظر می‏رسد اعتماد مودع در سپردن مال خویش به امین در اثر اقتدای مستودع به سیره نبوی در امانتداری بوده که این مهم درون مایه عقد است. با وجود این، هرچند مشهور فقهای امامیه رای به سقوط ضمان امین داده‏ و اقامه هر شرطی که موجب اضرار وی شود را از جهات بطلان عقد می‏دانند، تاکنون استدلال جامعی در خصوص اشتراط شرطی مغایر با منافع مودع وجود نداشته است. بر این اساس، هدف از این پژوهش اثبات این حقیقت است که استقرار هر شرطی که اجبار و تعهدی را به مودع تحمیل کند خلاف اصل و نص است و موجب بطلان عقد خواهد شد. بنابراین، به دلیل مخدوش شدن تبرع مستودع در حفاظت از ودیعه باید به بطلان عقد فتوا داد. مضافا آنکه استقرار چنین شروطی با نیات ائمه اطهار (ع) در ترویج احکام ناب اسلام، از جمله تبرع و احسان، مغایر است و اطلاق وصف امین به مستودع جایز نیست. این مطالعه از منظر روش‏شناسی با رویکرد قصدگرایی انجام شد که یافته‏های به دست آمده به صورت توصیفی تحلیلی تبیین و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‏ای بوده است.