بایسته های عقلانی و تجربی حاکم بر فرآیند سیاست گذاری جنایی

سیاستگذاری عمومی به صورت فرآیند محور، سعی دارد تا سیاست های موثر و مرتبط با اهداف از پیش تعیین شده و دارای صرفه اقتصادی را برای شهروندان اتخاذ و کارکردهای نامناسب و نادرست میان یک بخش با بخش دیگر یا میان یک بخش با کل نظام را فهرست و آسیب شناسی کند. از اینرو، سیاستگذاری عمومی، علم عمل عمومی است که با شتاب بخشیدن یا کند کردن جریان تغییر، نوآوری و نوسازی میکوشد تا منافع عمومی را تضمین کند. ارزیابی در سیاست گذاری جنایی، به عنوان یکی از مهم ترین حوزه های سیاست گذاری عمومی، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. چراکه سیاست جنایی با پرداختن به حیاتی ترین موضوعات انسانی و با استفاده از روش های کیفری و غیرکیفری، به دنبال کنترل جرم، انحراف و تامین امنیت جامعه است. با توجه به آن که در سیاست گذاری جنایی مضیق، استفاده از ابزار سرکوب گر مجازات مورد نظر است، اهمیت ارزیابی برنامه های مداخله گر و سزاده در این حوزه بیشتر احساس می شود. ضروری است، تا با اتخاذ نگاهی کلان محور و مبتنی بر شناسایی راهبردهای مبنایی، لایه های پنهان نظام سیاست گذاری جنایی و بنیان های موثر در ایجاد و تحقق این نظام، به عنوان اجزاء تشکیل دهنده تئوری عمومی برنامه ریزی جنایی مورد شناسایی و بحث قرار گیرند. این امر را می توان به شکل دیگری نیز ترسیم نمود؛ بدین نحو که راهبردهای مبنایی و بنیادین یاد شده در هیات هسته و رویکردهای برنامه ریزی مستقر بر آن نیز در قالب پوسته نظام سیاست گذاری جنایی در نظر گرفته شوند. هسته مرکزی نظام سیاست گذاری جنایی متشکل از مواد اولیه ای است که اگرچه رویکرد پاسخ دهی مشخصی را در قبال یک جرم یا کژروی معین، نمودار نمی سازد لیکن فراهم آورنده زمینه و محیطی است که در بستر آن، راهبرد کلان و به تبع آن تدابیر موردی پاسخ دهی جنایی، ترسیم خواهند گردید. در این چارچوب است که می توان از بنیان های سیاست گذاری جنایی سخن گفت. بنیان هایی که در سطح کلیه نظام های برنامه ریزی، قابل مشاهده بوده و مسیر حرکت و نیز محدودیت های ناظر بر این نظام را مشخص می نمایند.