پایش گردوغبار و بررسی ارتباط آن با عوامل توپوگرافی، اقلیمی و پوشش گیاهی در استان خوزستان

طوفان گردوغبار، فرایند پیچیده ای است که تحت تاثیر فعل وانفعالات سامانه های جوی قرار دارد و اساسا شرایطی مانند سرعت زیاد باد، خاک برهنه و هوای خشک باعث ایجاد آن می شود. محصولات آئروسل MODIS، پرمصرف ترین محصولات در مقیاس منطقه ای و جهانی در مطالعات گردوغبار هستند. این مطالعه با هدف پایش گردوغبار و بررسی ارتباط آن با عوامل مختلف توپوگرافی (درجه شیب، جهت شیب و ارتفاع)، پوشش گیاهی و اقلیم (عامل بارش) با استفاده از رگرسیون خطی و به کمک تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در استان خوزستان صورت گرفت. نتایج ارتباط گردوغبار با عوامل ذکرشده نشان داد از بین تمام عوامل، ارتفاع و جهت شیب بیشترین همبستگی به ترتیب (83 درصد) و (72 درصد) را با پدیده گردوغبار در جهت عکس دارند؛ به طوری که افزایش در مقدار ارتفاع باعث کاهش گردوغبار و جهت های رو به جنوب و مناطق هموار، افزایش در مقدار این پدیده را خواهند داشت. بررسی معناداری همبستگی میان عامل گردوغبار با فاکتورهای درجه شیب، جهت شیب، بارش و ارتفاع با استفاده از آماره p-value و در سطح 95 درصد اطمینان انجام گرفت. مقدار p-value به ترتیب برای هرکدام از عوامل مذکور به ترتیب 001/0، 00/0، 00/0 و 004/0 به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده، بین گردوغبار و عوامل درجه شیب، جهت شیب، بارش و ارتفاع رابطه معناداری برقرار است. نتایج این پژوهش نشان داد که با بهره گیری از تکنیک های سنجش از دور می توان به شناسایی کانون های گردوغبار به عنوان ابزار ارزشمندی به منظور مبارزه با عامل بیابان زایی استفاده کرد.