شناسایی و الویت بندی موانع صادرات محصولات کشاورزی استان مازندران با رویکرد ترکیبی

استان مازندران یکی از مناطق مستعد تولید محصولات کشاورزی در ایران محسوب می شود که با  استفاده مناسب از این پتانسیل می تواند در توسعه صادرات غیر نفتی در کشور،  نقش چشمگیری را ایفا کند. محصولات اساسی کشاورزی استان شامل مرکبات، گل و گیاهان زینتی و کیوی هستند که دارای مزیت نسبی صادرات هستند. اما علی رغم داشتن مزیت نسبی در تولید این محصولات، متاسفانه در مرحله صدور و در بازارهای بین المللی به دلیل وجود محدودیت ها و موانع داخلی و خارجی، این مزیت از دست رفته است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی و الویت بندی موانع صادرات محصولات کشاورزی استان مازندران بود که در آن ضمن شناسایی موانع صادرات این محصولات، به الویت بندی این موانع نیز پرداخته شد. این تحقیق از نوع توصیفی و پیمایشی است که در بخش کیفی این مطالعه، جامعه آماری این تحقیق 8 نفر از خبرگان صادرات محصولات کشاورزی استان مازندران و در بخش کمی تحقیق، نمونه آماری، کل صادرکنندگان فعال در حوزه صادرات محصولات کشاورزی این استان می باشد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای و تحقیقات میدانی است که از طریق پرسشنامه انجام شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ و با استفاده از نرم افزار spss، سنجیده شده است و اعتبار آن نیز با تحلیل عاملی تاییدی با نرم افزار  PLS صورت پذیرفت و برای الویت بندی موانع تایید شده، برای روش تصمیم گیری چند معیاره  FAHP استفاده کردیم. نتایج این تحقیق نشان می دهد که موانع صادرات شامل موانع مرتبط با کشور مبدا که از درجه اهمیت بیشتری نسبت به موانع مرتبط با شرکت و موانع مرتبط با کشور مقصد برخوردار بودند. در بین مولفه های این موانع، به ترتیب کافی نبودن مشوق ها برای صادرات، کافی نبودن دانش و اطلاعات درباره بازارهای بالقوه و نامناسب بودن سیاست های پول و نرخ ارز در کشور مبدا به عنوان مهم ترین موانع صادرات محصولات کشاورزی استان مازندران، معرفی شده اند. در پایان این مطالعه، راهکارهایی مناسب جهت برطرف کردن این موانع و بهبود وضعیت  صادرات محصولات کشاورزی استان مازندران، ارائه شد.