فایرابند علیه تکنوکراسی و شوونیسم علم

پل فایرابند از تاثیرگذارترین فیلسوفان علم قرن بیستم است که آثار و آراء جنجالی او اشتهارش را دو چندان کرده است. همین آثار تحریک آمیز اوست که به نوعی موجب بدفهمی برخی دانشگاهیان و فلسفه دانان شده است، به طوری که برخی او را «بدترین دشمن علم» نام نهاده اند. در این مقاله برآنیم تا با بازسازی آراء فایرابند نشان دهیم که این اندیشه ناصواب بوده و فایرابند نه با علم و نه با هیچ سنت دیگری سر خصومت نداشته، بلکه او تنها با ایدئولوژی های متصلب مخرب به نزاع برخاسته است. به عبارت بهتر، آراء فایرابند تنها مبین خصومت او با شوونیسم علم و تکنوکراسی است. فایرابند معتقد است که علم امروز مشابهت زیادی با کلیسای قرون وسطی دارد: علم امروزه بدل به دینی شده است که دانشمندان پیامبران، و اختراعات معجزات آنند. از این رو بر ماست که ʼعلم را سر جای خود نشانیمʻ تا جا برای سایر سنت ها و معارف بشری باز شود.