تاثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر بلوغ هیجانی نوجوانان دختر دارای آسیب بینایی

نوجوانان دارای آسیب بینایی، فرصت های کمتری برای سازگاری هیجانی با محیط دارند و مشکلات تحصیلی و اجتماعی بیشتری را تجربه می کنند. هدف پژوهش حاضر، تعیین تاثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر بلوغ هیجانی نوجوانان دختر دارای آسیب بینایی بود.

در یک مطالعه شبه تجربی از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری استفاده شد. 82 دختر نوجوان 14 تا 18 سال، با استفاده از مقیاس بلوغ هیجانی ارزیابی شدند. از میان 33 نفر که نمره 180 و بالاتر در مقیاس بلوغ هیجانی کسب کردند 28 نفر با توجه به معیارهای ورود، به طور در دسترس انتخاب و براساس سن و سطح تحصیلات، همتا شدند. سپس به طور مساوی و تصادفی، در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایشی در 2 ماه و طی 10 جلسه (دو بار در هفته؛ هر جلسه 60 دقیقه)، در جلسات درمان گروهی پذیرش و تعهد حضور یافت، در حالی که گروه کنترل فقط در برنامه های توانمندسازی مرکز، شرکت کرد. مقیاس بلوغ هیجانی، پس از آخرین جلسه درمان گروهی و 8 هفته پس از آن، توسط تمامی شرکت کنندگان تکمیل شد. داده ها با استفاده از آزمون شاپیرو ویلک، آزمون لون، آزمون ام.باکس، تحلیل کوواریانس چندمتغیری، و آزمون تی وابسته در نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه وتحلیل شد.

نتایج آزمون شاپیرو ویلک، آزمون لون و ام.باکس، موید نرمال بودن توزیع نمره ها، همگنی واریانس ها و همگنی شیب خط بود. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد دریافت درمان گروهی پذیرش و تعهد، موجب بهبود معنی دار بلوغ هیجانی و حیطه های آن در گروه آزمایشی شده است. همچنین، تغییرات بلوغ هیجانی و حیطه های آن (ثبات هیجانی، پیشرفت هیجانی، سازگاری اجتماعی، یکپارچگی شخصیت و استقلال) در گروه آزمایشی، به ترتیب 90، 69، 59، 55، 92 و 68 درصد ناشی از دریافت برنامه مداخله ای بود. نتایج آزمون تی وابسته نشان داد تاثیر درمان گروهی پذیرش و تعهد بر بلوغ هیجانی و تمامی حیطه های آن، حتی پس از 8 هفته، در گروه آزمایشی باقی مانده است (0/05>p). 

از آنجایی که درمان گروهی پذیرش و تعهد، موجب بهبود بلوغ هیجانی و حیطه های آن در نوجوانان دختر دارای آسیب بینایی شد، به عنوان روشی مناسب و مکمل در برنامه های توانمندسازی نوجوانان با آسیب بینایی پیشنهاد می شود تا به نوجوانان کمک کند هیجان های منفی خود را بشناسند، بپذیرند و حتی مهار کنند. بنابراین، درمان پذیرش و تعهد برای رفع مشکلات مربوط به بلوغ هیجانی و جلوگیری از مشکلات مرتبط با آن، در سال های بزرگسالی، پیشنهاد می شود.