استفاده از تجربه تاثیرات کووید-19 بر فعالیت های شیلاتی برای پیشگیری از آسیب های مشابه آتی، در ایران

بیماری کووید-19 باعث مواجهه میلیون ها نفر در جهان با بحران تامین غذا گردید. این تحقیق با هدف بررسی میزان تاثیرگذاری شیوع این بیماری بر فعالیت های شیلاتی کشور ما به عنوان یکی از شاخه های تامین غذا برنامه ریزی و اجرا شد. عملیات جمع آوری و گردآوری داده های پژوهش از طریق: (1) طراحی پرسشنامه های عمومی و اختصاصی، توزیع آن در سراسر کشور و تکمیل آنها از سوی فعالین شیلاتی حوزه های پرورش میگو، سردابی و گرمابی، جوامع صیادی و مراکز فرآوری استانهای مختلف، (2) گردآوری اطلاعات، بخشنامه ها و داده های لازم مانند آمارهای تولید سازمان شیلات ایران و (3) مرور تحقیقات و اقدامات انجام شده در سایر کشورها، انجام گرفت. میانگین پایایی 1044 پرسشنامه تکمیل شده بر اساس تعیین آلفای کرونباخ برابر با 81/0 تعیین گردید. نتایج نشان داد که در دوران شیوع بیماری تامین نهاده ها و مواد اولیه برای پرورش دهنده ها و کارخانجات فرآوری دشوارتر (با میانگین 3±65 درصد) و گران تر (با میانگین 5±56 درصد) انجام شده است. محدودیت های داخلی و بین المللی اعمال شده در دوران قرنطینه را می توان به عنوان یکی از عوامل اصلی دشواری در تامین مواد اولیه قلمداد کرد. در این زمینه 79 درصد این افراد معتقد بودند که حمل و نقل مواد اولیه در این ایام با دشواری بیشتری انجام شد و عرضه محصول را تحت تاثیر قرار داد. کاهش تقاضا و افزایش قیمت تمام شده تولید باعث افزایش میزان نگهداری محصول تولیدی گردیده که باعث افزایش ریسک و هزینه برای تولیدکنندگان شد. 70 درصد پاسخ دهندگان نگرانی از انتقال بیماری به وسیله ماهی و کاهش تقاضا را در مصرف کنندگان، مشاهده و اعلام نموده اند. در زمینه اشتغال و اقتصاد، افزایش قیمت تمام شده محصول تولیدی در واحدهای آبزی پروری و کارخانجات فرآوری به میزان بالاتری مشاهده شد. در برابر، جامعه صیادی بالاترین میزان از دست رفتن شغل را در میان گروه های مخاطب پژوهش گزارش کردند. 80 درصد واحدهای تولیدی اعلام کردند که درآمد آنها در دوران شیوع بیماری کاهش یافته است. همچنین نتایج این تحقیق کاهش کارگران و کارکنان واحد تولیدی در تمامی گروه های مخاطب در زمان شیوع بیماری را نشان می دهد. به طورکلی، حدود 78 درصد مخاطبان اعلام کردند که فعالیت های شیلاتی کشور تحت تاثیرات منفی شیوع بیماری کرونا قرار گرفت. با توجه به این نتایج و تاثیر کوتاه مدت این بیماری، از میان راهبردهای مقابله با بحران ها، راهبرد استقامت برای بحران های مشابه پیشنهاد شده است. برای افزایش توان مقاومت واحدهای شیلاتی کشور در موارد مشابه آتی راهکارها و تدابیری از جمله طبقه بندی فعالیت های شیلاتی جزو مشاغل آسیب پذیر، تدوین برنامه های کمکی و بسته های عملیاتی اضطراری، اجرای اقدامات ترویجی و اطلاع رسانی، مدیریت منطقه ای در استان ها برای تامین نیاز بازارها، تمدید اتوماتیک مجوزهای بهره برداری مزارع، تقویت و توسعه واحدهای سردخانه ای و کارخانجات فرآوری، ضرورت حمایت فوری از صیادان محلی وگسترش روش های آنلاین فروش آبزیان پیشنهاد گردیده است.