اضطراب مرگ و عوامل مرتبط با آن در سالمندان ایران: یک مطالعه ملی

سالمندی یکی از مهم ترین مراحل تکامل زندگی بشر بوده و امروزه یکی از بزرگ ترین گروه های اجتماعی دنیا را سالمندان تشکیل می دهند. اضطراب مرگ از شایع ترین اختلالات حوزه سلامت روان در دوره سالمندی است که شیوع آن به دلیل تفاوت های فردی، اجتماعی، محیطی و دیدگاه درباره مرگ متفاوت است. این مطالعه با هدف بررسی اضطراب مرگ و عوامل مرتبط با آن در سالمندان ایران انجام شده است.

مطالعه حاضر از نوع پژوهش توصیفی تحلیلی بوده که به شیوه مقطعی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه شامل افراد 60 سال و بالاتر کشور ایران بود و نمونه گیری برخط و از طریق شبکه های اجتماعی به روش در دسترس و به مدت 51 روز از تاریخ اول تیر تا 20 مرداد 1400 انجام شد. بخش اول شامل پرسش نامه جمعیت شناختی، از جمله سن، وضعیت تاهل، محل زندگی، تعداد افراد در منزل، استان محل اقامت، شهری یا روستایی، میزان تحصیلات، قومیت ، دین و بیمه بود. بخش دوم پرسش نامه نیز در مورد ارزیابی وجود اضطراب مرگ در این افراد بود که برای این بخش از پرسش نامه اضطراب مرگ تمپلر استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های آماری تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و رگرسیون از طریق نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شد.

تعداد نمونه های این مطالعه 1271 زن و 1858 نفر مرد بودند که محدوده سنی آن ها بین 60 تا 80 سال بود. میانگین نمرات کسب شده در پرسش نامه اضطراب مرگ 5/44±8/3 بود و نتایج نشان داد 42/5 درصد از پاسخگویان اضطراب شدید، 16/9 درصد اضطراب متوسط و 40/7 درصد اضطراب خفیف داشتند. بین سن، جنس، وضعیت تاهل، افراد همراه سالمند، اشتغال، دین و بیمه با اضطراب مرگ در سالمندان اختلاف معنادار مشاهده شد (05/P≤0) و بین وضعیت محل زندگی و محل سکونت (شهری / روستایی)، تحصیلات و قومیت با اضطراب مرگ سالمندان اختلاف معنادار مشاهده نشد (P>0/05)

نتایج این مطالعه در سطح ملی نشان داد اضطراب مرگ پدیده شایعی در سالمندان ایرانی است که نشان دهنده لزوم تدوین راهکارهایی در بستر فضای مجازی برای کاهش این مشکل است.