بررسی آزمایشگاهی تاثیر جت مستغرق در بستر موج دار با مقطع واگرای تدریجی بر خصوصیات پرش هیدرولیکی نامتقارن

یکی از معروف ترین پدیده های هیدرولیکی برای کاهش انرژی جریان، پرش هیدرولیکی می باشد که در پایین دست سرریز سدها در مقاطع رودخانه ها و سازه های تاسیس شده در کانال های آبیاری و زهکشی به کار می رود. کنترل و کاهش انرژی جنبشی حاصل از این پدیده در فواصل کمتر از محل تشکیل اهمیت فراوانی دارد. از نمونه سازه های استهلاک می توان به زبری بستر و احداث حوضچه های آرامش و ایجاد واگرایی اشاره کرد اما باید گفت که موجب نوسان فشار شده و سبب آسیب رسیدن به بستر کانال و رودخانه می شود. وجود جت مقابل بصورت مستغرق می تواند این نوسان فشار را کاهش دهد و جریان را در پایین دست به زیربحرانی تغییر دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی وجود سیستم جت مستغرق بر ویژگی پرش هیدرولیکی نامتقارن در بستر موج دار بوده است تا بتوان این پدیده را کنترل کرد و از ایمنی سازه ها و بستر در پایین دست اطمینان حاصل نمود. بدین جهت آزمایش ها در یک فلوم با سرریز اوجی ثابت با محدوده دبی اصلی 26 الی 67 لیتربرثانیه و 3 دبی جت مستغرق متقابل انجام گرفت. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که بستر موج دار در محدوده مقطع واگرای تدریجی، طول پرش را نسبت به عدم وجود آن کاهش داده و تغییرات عمق جریان نیز کمتر شده است. همچنین، تاثیر جت مقابل به شکل مستغرق، این روند را بهبود بخشید؛ بطوریکه استهلاک انرژی بطور میانگین 25 الی 30 درصد و طول پرش، تا 50 درصد کاهش یافت. لذا نقش موثر این ترکیب سیستم جت و بستر موج دار پیوسته نشان داده شد.