مبانی فکری جریان های سیاسی در ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی

یکی از عوامل موثر در شکل گیری و استمرار جریان های سیاسی در یک کشور، وجود چارچوب فکری لازم است که بر اساس این چارچوب، ابعاد مختلف حیات اجتماعی از سوی آن جریان تعریف و ترسیم می گردد. به عبارت دیگر مسائلی از قبیل شیوه ی اداره ی بهتر جامعه ی انسانی، اولویت های مهم حیات اجتماعی که بایستی در برنامه ریزی ها مورد توجه قرار گیرد، خصوصیات مدیران ارشد جامعه، مبنای تصمیم گیری ها و جهت گیری های کلی نظام سیاسی و مسائلی از این قبیل، افرادی را در یک گروه، حلقه و یا جریان خاصی قرار می دهد. این عبارت به مفهوم ارتباط وثیق بین جریان فکری و جریان های سیاسی است.هر جریان سیاسی، مبتنی بر یک عقیده و ایدئولوژی است که از سوی کنشگران و رهبران آن ارائه می شود و پیروان این جریان ها نیز از آن اطاعت می کنند و زمینه ی لازم را جهت گسترش آن به دست می دهند. به گونه ای که گاهی اوقات ترکیب این سه امر ایدئولوژی، رهبران و پیروان منجر به شکل گیری یک جنبش اجتماعی می شود. اساس هر جریان و جنبشی به اعتقادات پیروان و رهبران آن بستگی کامل دارد و ایدئولوژی به عنوان مبنای انسجام جنبش ها و جریان ها عمل می کند و اهداف آن ها را تعریف می کند.در تاریخ ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، جریان های سیاسی مختلفی به وجود آمده اند که در این مقاله به چارچوب فکری هر یک از این جریانها با استفاده از روش توصیفی تحلیلی اشاره می شود.