تدوین مدل گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس سیستم مغزی رفتاری با نقش واسطه ای سبک های فرزندپروری

 یکی از پدیده های دوره نوجوانی رفتارهای پرخطر است. عوامل متعدد زیستی، شناختی، اجتماعی و خانوادگی زمینه ساز بروز رفتارهای پرخطر هستند. هدف این پژوهش پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس سیستم مغزی رفتاری با نقش واسطه ای سبک های فرزندپروری بود.

 این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر با مشارکت 360 نفر از دانش آموزان زیر 18 سال دوره متوسطه منطقه 4 استان قم در سال تحصیلی 1402- 1401 انجام شد. نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه های رفتارهای پرخطر و سیستم مغزی رفتاری جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS-28 و AMOS2-24 و آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد.

 بین تمامی متغیرهای پیش بینی با رفتارهای پرخطر همبستگی مشاهده شد. آزمون تحلیل مسیر نشان داد، از مسیر مستقیم ارتباط سیستم بازداری رفتاری (19/0=β) و سبک سهل گیرانه (26/0=β) با رفتارهای پرخطر مثبت و معنی دار بود. ولی ارتباط سیستم بازداری فعال ساز (16/0-=β)، و سبک مقتدرانه (21/0-=β) با رفتارهای پرخطر منفی و معنی دار بود. از مسیر غیرمستقیم ارتباط سیستم بازداری رفتاری با میانجی گری سبک سهل گیرانه (083/0=β) و سبک مقتدرانه (053/0=β) با رفتارهای پرخطر مثبت و معنی دار بود. ولی ارتباط سیستم فعال ساز رفتاری با میانجی گری سبک سهل گیرانه (138/0-=β) و سبک مقتدرانه (088/0-=β) با رفتارهای پرخطر منفی و معنی دار بود.

 مطالعه نشان داد هر دو سیستم بازداری و فعال ساز هم به طور مستقیم با رفتارهای پرخطر و هم از طریق دو سبک سهل گیرانه و مقتدرانه، با رفتارهای پرخطر ارتباط داشت. مدل ارزیابی شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است.