تاثیر تلقیح با باکتری های محرک رشد و نانو ذرات بر فرآیند انتقال ماده خشک و عملکرد تریتیکاله تحت رژیم های آبیاری

به منظور بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد و نانو ذرات بر سهم انتقال ماده خشک و فتوسنتز جاری در عملکرد دانه تریتیکاله در رژیم های مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد. رژیم های مختلف آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل به عنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مراحل آبستنی و سنبله دهی به ترتیب به عنوان محدودیت شدید و ملایم آبی معادل کد 43 و 55 مقیاس BBCH) در کرت های اصلی قرار داده شدند و ترکیبی از کاربرد کودهای زیستی در چهار سطح (عدم کاربرد به عنوان شاهد، کاربرد آزوسپریلوم، سودوموناس و کاربرد توام آزوسپریلوم و سودوموناس) و محلول پاشی نانوذرات در چهار سطح (محلول پاشی با آب به عنوان شاهد، محلول پاشی یک گرم در لیتر نانو اکسید آهن، محلول پاشی 50 میلی گرم در لیتر نانوسیلیکون و محلول پاشی توام نانواکسید آهن و نانوسیلیکون) به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار داده شدند. نتایج نشان داد که مصرف توام باکتری های محرک رشد و نانوذرات در شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی، موجب کاهش درصد انتقال ماده خشک از ساقه (22.75%) و اندام هوایی (21.36%) و سهم این فرآیندها در عملکرد دانه (به ترتیب 58.29 و 56.24%) نسبت به شرایط عدم کاربرد باکتری های محرک رشد و نانوذرات در همین سطح از سطوح آبیاری شد. همچنین کاربرد توام باکتری های محرک رشد در شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی، حجم ریشه (44.68%)، فتوسنتز جاری (48.63%)، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه (15.63%)، شاخص سطح برگ (32.82%) و عملکرد دانه (28.58%) را نسبت به عدم کاربرد باکتری های محرک رشد و نانوذرات تحت شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی افزایش داد. براساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد کاربرد باکتری های محرک رشد و نانوذرات می تواند به عنوان یک فاکتور مدیریتی مناسب برای افزایش عملکرد تریتیکاله در شرایط محدودیت آبی مدنظر باشد.