امکان سنجی تولید بلاستوسپورهای قارچ بیمارگر Beauveria bassiana روی محیط های کشت مایع و ارزیابی میزان زهرآگینی آن نسبت به کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae در شرایط آزمایشگاهی

در پژوهش حاضر، تاثیر استفاده از مکمل های غذایی مختلف بر میزان تولید بلاستوسپور قارچ بیمارگر Beauveria bassiana (Bals.) Vuill. (جدایه IRAN 1395C) مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله نخست، تاثیر عصاره فرآورده های کشاورزی مختلف مانند سبوس برنج، سبوس گندم، سبوس جو، سبوس ذرت و ضایعات سیب زمینی بر میزان تولید بلاستوسپور مورد بررسی قرار گرفت. یافته های به دست آمده نشان داد که محیط حاوی عصاره سبوس برنج بهترین شرایط را برای اسپورزایی فراهم نمود. سپس، مکمل های پروتئینی مختلف مانند پودر آب پنیر، سویا و پودر سفیده تخم مرغ با غلظت 4 درصد به محیط کشت تهیه شده از عصاره سبوس برنج اضافه شده و تاثیر آن ها بر میزان تولید بلاستوسپور ارزیابی شد. استفاده از این مکمل ها تاثیر مثبتی در افزایش میزان تولید بلاستوسپور نداشتند. در مرحله پایانی، تاثیر افزودن نمک های کلرید مختلف (KCl، MgCl2 و CaCl2) به محیط کشت منتخب بر افزایش میزان تولید بلاستوسپور مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از کلرید کلسیم (CaCl2) در مقایسه با سایر نمک های مورد مطالعه اثربخشی بیشتری در افزایش میزان تولید بلاستوسپور داشته است. سرانجام، زهرآگینی بلاستوسپورهای به دست آمده در محیط مایع و کنیدیوم های برداشت شده از محیط کشت جامد نسبت به کنه تارتن دولکه ای Tetranychus urticae Koch مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون زیست سنجی نشان داد که قدرت زهرآگینی بلاستوسپورهای به دست آمده در محیط مایع (LC50 = 3.29 × 106 Blastospore/ml) اختلاف معنی داری با کنیدیوم های تولید شده در محیط جامد (LC50 = 3.23 × 106 Conidium/ml) ندارد. یافته های حاضر حاکی از آن است که محیط های کشت مایع می توانند در توسعه برنامه های تولید انبوه قارچ بیمارگر B. bassiana مورد استفاده قرار گیرند.