تصاویر خیالی در ادبیات غنایی

تصویرپردازی یکی از عناصر و مولفه های برجسته در حوزه زیبایی شناسی آثار ادبی است. هدف پژوهش بحث و بررسی تصاویر خیالی در ادبیات غنایی است که براین اساس سه منظومه (ویس و رامین، خسرو و شیرین، گل و نوروز) موردمطالعه قرار گرفت و عناصر خیال استخراج شد؛ سپس در چهار عنصر تصویری دسته بندی و مورد مقایسه قرار گرفت. این چهار عنصر عبارتند از: عنصر انتزاعی، عنصر بزمی، عنصر طبیعت و عنصر نجوم. کاوش در خیال هر شاعر به مخاطب کمک می کند که نگاه او به پیرامونش را بهتر درک کند و بتواند با شعر او ارتباط بگیرد. یکی از موضوعات قابل توجه در ادبیات غنایی، موضوع عشق است که در هر دوره ای شاعر سعی می کند از این موضوع متناسب با کلام خود در شعرش به تصویرگری بپردازد و رابطه میان عاشق و معشوق و وصال و فراق آنها را با توجه به شرایط زندگی هر کدام نشان دهد. در این مقاله هم، هر کدام از شاعران در زمینه تصویرپردازی در هر سه منظومه بالاترین میزان را به عنصر طبیعت اختصاص داده است که در ویس و رامین بیشتر از انواع تشبیه، در خسرو و شیرین استعاره مصرحه و در گل و نوروز هر دو عنصر خیال را داشتیم. همچنین هر سه شاعر در زمینه عناصر انتزاعی، کمترین استفاده را داشته اند که به صورت استعاره مکنیه بود. در میزان استفاده از عناصر انتزاعی سعی سه شاعر در حسی کردن امور ذهنی و جان بخشی به آنها بوده است. همچنین ویس و رامین به عنوان اولین منظومه عاشقانه الگویی برای منظومه های دیگر بوده است.