مدلسازی نرم عوامل موثر بر توسعه صادرات صنایع گل و گیاهان زینتی مازندران بر اساس مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM)

سهم مازندران از صادرات گیاهان زینتی و گل و گیاه در ده سال گذشته علیرغم همجواری با کشورهای CIS رو به کاهش بوده است. هدف تحقیق دستیابی به مدل طبقه بندی شده عوامل موثر در توسعه صادرات گیاهان و گل های زینتی مازندران در قالب یک مدل عملیاتی جامع است که ماهیتی کاربردی دارد. با بررسی ادبیات تحقیق و کنکاش نظر کارشناسان، موضوع در قالب 22 عامل و 98 شاخص شناسایی شد. مبنای تحقیق، قضاوت گروهی از کارشناسان و خبرگان صادرات و تولیدکنندگان صادراتی مازندران بود که بر اساس نمونه گیری قضاوتی هدفمند انتخاب شدند. روایی پرسشنامه محقق ساخته توسط متخصصان تایید شد. داده های به دست آمده از پرسش نامه ها با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از نظر تاثیرگزاری و تاثیرپذیری در 6 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم شد. یافته ها نشان داد که عوامل «ویژگی سیاسی و اقتصادی بین المللی» و «بازآفرینی دولت در توسعه صادرات» بیشترین تاثیر را بر توسعه صادرات صنعت گل و گیاهان زینتی دارند. دیپلماسی تجاری، «رشد پایدار اقتصاد» نیز در پایین ترین سطح اثربخشی قرار داشتند. همچنین نیروی محرکه و وابستگی سایر عوامل نیز شناسایی شد تا تاثیر عوامل در توسعه صادرات این صنعت تبیین شود.