اثر دوزهای مختلف استروژن در پیشگیری از عود چسبندگی بعد از لیز هیستروسکوپیک در سندرم آشرمن: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده

چسبندگی داخل رحمی وضعیتی است که می تواند منجر به نازایی، آمنوره و سقط مکرر در بیمار شده و درمان این بیماران معمولا با چالش های زیادی همراه است. مطالعه حاضر با هدف مقایسه تاثیر دو دوز مختلف استروژن در پیشگیری از عود چسبندگی بعد از لیز هیستروسکوپیک در سندرم آشرمن انجام شد.

این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده همراه با گروه کنترل، بین سال های 1396 تا 1400 بر روی 30 بیمار مبتلا به سندرم آشرمن متوسط و شدید در بیمارستان امام رضا (ع) مشهد انجام شد. بیماران تحت عمل هیستروسکوپی برای حذف چسبندگی قرار گرفتند. برای تمام بیماران پس از عمل، بالون داخل رحمی گذاشته شد و سپس تحت درمان با استروژن به مدت 30 روز و مدروکسی پروژسترون 10 میلی گرم روزانه در 10 روز آخر قرار گرفتند. بیماران به صورت تصادفی در دو گروه استروژن 5/2 میلی گرم و 5 میلی گرم روزانه قرار گرفتند. پس از اتمام دوره درمان، با هیستروسکوپی مجدد، وضعیت کاویته رحم بررسی و وضعیت پاسخ به درمان از نظر بازگشت چسبندگی و شدت آن در دو گروه با هم مقایسه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 26) و آزمون های شاپیرو ویلک و یو من ویتنی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.

شایع ترین علت آشرمن در گروه 5/2 میلی گرم، کورتاژ (60%) و در گروه 5 میلی گرم، اعمال جراحی دیگر (60%) بود. دو گروه از نظر متغیرهای مخدوشگر شامل سن، علت بروز آشرمن و شدت چسبندگی اختلاف آماری معناداری نداشتند (714/0=p). در بررسی پاسخ به درمان، از نظر شدت چسبندگی در هیستروسکوپی مجدد (858/0=p) و پاسخ به درمان (714/0=p) بین دو گروه اختلاف آماری معناداری وجود نداشت.

برای پیشگیری از عود چسبندگی داخل رحمی (سندرم آشرمن) بعد از لیز هیستروسکوپیک چسبندگی، دوز 5/2 میلی گرم استروژن گونژوکه به اندازه دوز 5 میلی گرم استروژن کارآمد بود.