بررسی پرایمینگ بذر روی برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد سه ژنوتیپ (Q12، Q29 و Giza1) کینوا (Chenopodium quinoa willd) تحت رژیم های مختلف آبیاری

یکی از تنش های غیر زیستی برای گیاهان زراعی، کمبود آب است که در نواحی خشک و نیمه خشک ازجمله ایران به عنوان مهم ترین عامل محدودکننده رشد گیاهان است. لذا اثرات تنش خشکی و پرایمینگ تغذیه ای بذر بر گیاهان می تواند نقش مهمی در مدیریت رژیم های مختلف آبیاری جهت مقابله با شرایط نامساعد محیطی و بهبود عملکرد محصولات زراعی داشته باشد. کینوا یکی از محصولات زراعی است که علاوه بر ارزش غذایی بالا، به دلیل مقاومت به کم آبی در سال های اخیر موردتوجه قرار گرفته است. به همین منظور در سال زراعی 1399 -1400 در شهرستان های نیشابور و کاشمر آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل که سه دور آبیاری 7، 10 و 14 روز به عنوان فاکتور اصلی و پرایمینگ بذور در دو سطح بدون پرایم (شاهد) و ترکیب سولفات آهن + سولفات روی به عنوان فاکتور دوم روی سه ژنوتیپ (Q12، Q29 و Giza1) کینوا به عنوان فاکتورهای فرعی انجام شد. در منطقه کاشمر، بیشترین میزان محتوای نسبی آب در ارقام Q12 و گیزا تحت تیمار 14 روز یک بار آبیاری مشاهده شد. درحالی که در نیشابور بیشترین مقدار متغیر مذکور در تیمار 7 روز یک بار آبیاری و رقم Q29 به دست آمد. تیمار پرایمینگ ارقام Q29 و گیزا به ترتیب همراه با اعمال 10 و 7 روز یک بار آبیاری بیشترین مقدار کلروفیل کل را در منطقه کاشمر نشان داد، درحالی که در منطقه نیشابور بیشترین مقدار کلروفیل کل تحت تیمار عدم پرایمینگ رقم گیزا به همراه کاربرد 10 روز یک بار آبیاری به دست آمد. به طورکلی پرایمینگ بذر با سولفات روی و سولفات آهن می تواند سبب بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی کینوا تحت تنش آبی گردد. در منطقه نیشابور، رقم Q29 اثر غالبی بر تیمار پرایمینگ در مورد محتوای نسبی آب داشت. با توجه به نتایج رقم Q29 در منطقه کاشمر و رقم گیزا در منطقه نیشابور در شرایط کم آبیاری، با حفظ محتوای کلروفیل برگ به رشد و نمو گیاه کمک شایانی خواهد نمود.