ارتباط تاب آوری و بار مراقبتی مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی

بحران هایی نظیر ابتلای کودک به سرطان و شیمی درمانی می تواند منجر به از بین رفتن انسجام روانی و کاهش سطح تاب آوری در مادران این کودکان شود که ممکن است بر بار مراقبتی مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی نیز تاثیرگذار باشد؛ لذا این مطالعه باهدف تعیین ارتباط تاب آوری و بار مراقبتی مادران کودکان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی در بیمارستان های آموزشی دانشگاه ایران انجام شد.

در این مطالعه توصیفی که از نوع مقطعی- همبستگی است، 123 مادر کودک مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی مراکز آموزشی درمانی حضرت علی اصغر (ع) و حضرت رسول اکرم (ص) با روش نمونه گیری در دسترس موردبررسی قرار گرفتند. ابزار گرداوری اطلاعات در این مطالعه پرسشنامه اطلاعات فردی -اجتماعی مادران و کودکان، مقیاس سنجش تاب آوری Conner و Davidson (2003) و پرسشنامه بار مراقبتی والدین Zarit و همکاران (1980) بود. داده ها پس از جمع آوری توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 22 و با به کارگیری آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (آزمون t مستقل و ضریب هم بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. سطح معناداری برای تمامی داده ها 05/0 در نظر گرفته شد.

بر اساس یافته های مطالعه حاضر میانگین سنی مادران موردمطالعه 56/7 ± 05/36 سال بود. میانگین نمره ی کل تاب آوری مادران 19/21 ±01/71 بود که نشان دهنده سطح تاب آوری متوسط مادران موردمطالعه بود. بار مراقبتی در 9/43 درصد مادران در سطح پایین و در 5/32 درصد در سطح متوسط بود. میانگین و انحراف معیار نمره ی کل بار مراقبتی مادران 79/19 ± 05/27 بود. بین میانگین نمره تاب آوری مادران با میانگین نمره بار مراقبتی ارتباط آماری معناداری وجود داشت (001/0 >P). هم چنین یافته ها نشان داد بین میانگین نمره ی تاب آوری و سطح تحصیلات مادران ارتباط معنادار وجود داشت (03/0=P) و بین میانگین نمره تاب آوری مادران و تعداد فرزند ارتباط معکوس وجود داشت (01/0=P). بین میانگین نمره ی بار مراقبتی مادران و سطح درآمد ارتباط معنادار وجود داشت (009/0=P).

نتایج مطالعه نشان می دهد که سطح تاب آوری در مادرانی که از کودکان تحت شیمی درمانی ناشی از سرطان مراقبت می کنند متوسط است. همچنین با توجه به عوامل جمعیت شناختی مادران و کودکان مرتبط با تاب آوری و بار مراقبتی و ارتباط بین بار مراقبتی مادران و تاثیر تاب آوری بر بار مراقبتی آن ها، این مطالعه پیشنهاد می کند برنامه هایی برای آموزش و ارائه خدمات پرستاری برای این مادران طراحی و اجرا شود. چنین برنامه هایی باهدف کاهش بار مراقبتی آن ها و ارتقای تاب آوری انجام می شود..