شناسایی مولکولی و ردیابی فیتوپلاسمای عامل بیماری تورم جوانه گوجه فرنگی

بیماری تورم جوانه گوجه فرنگی یکی ازبیماری های مهم فیتوپلاسمایی گوجه فرنگی در ایران و درجهان محسوب می شود که درآن جوانه های گیاهان آلوده به حالت متورم درآمده و در صورت شدت بیماری بوته تغییر شکل و رنگ داده و خسارت شدیدی به محصول وارد می شود. به منظور شناسایی و ردیابی عامل بیماری ابتدا از برگ، جوانه های متورم و میوه بوته های آلوده در مزارع گوجه فرنگی زنجان نمونه برداری گردید. DNA کل از اندام های آلوده و سالم و از علف های هرز مزارع مانند گل جالیز، اسپرک، توق، تاج خروس و پیچک استخراج شد. همچنین برای بررسی امکان انتقال بیماری با بذر و حشرات ناقل در مزرعه، DNA کل بذور گوجه فرنگی بوته های آلوده و گونه هایی از مگس سفید و زنجره ها استخراج شد. ردیابی فیتوپلاسما با واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از جفت آغازگرهایP1/P7، اختصاصی فیتوپلاسماها انجام گردید. بررسی نتایج حاصل از تکثیر اختصاصی ژنوم عامل بیماری نشان داد که در نمونه های گوجه فرنگی دارای علائم بیماری، قطعه DNA ریبوزومی اختصاصی فیتوپلاسما با اندازه تقریبی 1800 جفت تکثیر شد. ردیابی عامل بیماری تنها در زنجره های ناقل و در گیاه انگل گل جالیز متصل به ریشه گیاهان بیمار با موفقیت همراه بود و از بقیه علفهای هرز موجود فیتوپلاسمای عامل بیماری جداسازی نشد. با انجام این تحقیق برای اولین بار ردیابی مولکولی عامل بیماری فیتوپلاسمایی بر روی مگس سفید و گل جالیز انجام گردید و ضمن تایید عدم امکان انتقال عامل بیماری از طریق بذر و مگس های سفید، روشی سریع و دقیق برای ردیابی عامل بیماری در بوته های آلوده گوجه فرنگی و در حشرات ناقل بیماری، ارایه گردید که میتواند در پایش این بیماری در کشور استفاده شود.