عرفان صوفیان ایرانی تبارهند از منظر تحفه النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار

سفرنامه ابن بطوطه (703-779 ه.ق) علاوه بر اینکه منبعی غنی به لحاظ تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی و... است؛ دربردارنده اطلاعات ارزشمندی پیرامون تصوف و عرفان عارفان قرن هشتم است که می تواند به شناخت بیشتر علمای تصوف و نیز روش و طریقت سیروسلوک آن ها کمک شایانی کند. در حوزه عرفان و تصوف در سفرنامه ابن بطوطه مطالعه ای جدی صورت نگرفته است؛ بر این مبنا پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای در پی اثبات همین ادعاست که تصوف عرفای ایرانی الاصل هند را در سفرنامه ابن بطوطه بررسی و تحلیل کند. دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که سفرنامه ابن بطوطه می تواند تصویری شفاف از عرفان و تصوف شیوخ و عرفای ایرانی سده هشتم که در هند می زیسته اند، ارائه کند؛ زیرا ابن بطوطه در طول سفر خود از شخصیت های بسیاری در این زمینه نام می برد و طریقت آنان را با زبانی ساده و صریح بیان می کند که در دیگر کتب عرفانی کمتر به چشم می خورد. ابن بطوطه از عرفا و شیوخ این دوره با نام «ولی خدا»، «اولیاءالله»، «مرد خدا» و... یاد می کند. سیر و سلوک عرفانی، عبادت و روزه داری، بخشش، کرامات و... ویژگی بارز آن هاست.