زیست شناسی تولیدمثل خرچنگ Matuta planipes (Fabricius, 1798) در آب های ساحلی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان)

در این مطالعه در مجموع 286 نمونه خرچنگ Matuta planipes (Fabricius, 1798) که شامل 136عدد خرچنگ نر و تعداد 150 عدد جنس ماده در آب های ساحلی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) به صورت ماهانه از تیرماه 1398 تا اردیبهشت ماه 1399 جمع آوری ، مورد زیست سنجی و برخی از جنبه های تولیدمثلی آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که نسبت جنسی نر: ماده سالانه این گونه به صورت 1:1 نمی باشد و خرچنگ های ماده با اختصاص 52/3 درصد غالب تر بودند. هم چنین نسبت جنسی نر:ماده در این گونه خرچنگ ها بر اساس عرض کاراپاس های مختلف نیز اختلاف معنی داری با هم داشتند. براساس یافته های این تحقیق کلیه مراحل رسیدگی تخمدان در تمامی طول سال مشاهده شد. فراوانی خرچنگ های حامل تخم (مرحله 5 رسیدگی تخمدان) در تمام ماه های سال حاکی از آن است که این گونه قادر است در تمام ماه های سال تخم ریزی مستمری داشته باشد اما با توجه به فراوانی خرچنگ های جنس ماده در مرحله 4 و 5 رسیدگی و همین طور شاخص رسیدگی جنسی، اوج تخم ریزی برای این گونه از اواخر زمستان تا اواسط بهار (اردیبهشت ماه) در منطقه اتفاق می افتد. میزان هماوری ماده های حامل تخم نشان داد که در این گونه هرماده با عرض کاراپاس بین 50-22 میلی متر می تواند 357110-5972 تخم تولید کند. میانگین هماوری در این مطالعه 87996 تخم برآوردشد. هم چنین نتایج ثبت شده نشان داد که حداقل اندازه این گونه خرچنگ که به بلوغ جنسی می رسد در عرض کاراپاس 33 میلی متر و طولی که 50 درصد از خرچنگ های ماده در آن به بلوغ جنسی می رسند در عرض کاراپاس 37 میلی متر برآورد شد. نتایج تحقیق در این گونه نشان می دهد که ماده های حامل در کل سال دیده شده و تغییرات ماهانه شاخص های غدد جنسی در ماده حاکی از آن است که تخم ریزی در این گونه در فصل بهار به اوج خود می رسد.