ارزیابی کمی پتانسیل فرسایش پذیری خاک با استفاده از مدل SLEMSA (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کرخه استان لرستان، ایران)

فرسایش خاک یکی از مهم‏ترین چالش ها و مخاطرات محیطی در جهان بوده و از موانع اصلی دستیابی به توسعه پایدار محسوب می شود. به طوریکه، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر فرسایش خاک و پهنه بندی مناطق در معرض خطر، می توانند به اقدامات مناسب حفاظتی با هدف دستیابی به توسعه پایدار کمک فراوانی نمایند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی کمی فرسایش خاک در حوزه آبخیز کرخه در استان لرستان در غرب ایران، با استفاده از مدل جهانی SLEMSA است. برای این منظور، ابتدا مقادیر پارامترهای اصلی مدل همچون شیب، طول جریان و انرژی جنبشی باران با استفاده از داده‏های سنجش از دوری سامانه گوگل ارث انجین (GEE)، عامل فرسایش‏پذیری خاک با استفاده از اطلاعات پایگاه داده هماهنگ خاک جهان (HWSD) و فاکتور پوشش گیاهی به کمک داده‏های کاربری اراضی ESA-CCI بدست آمد. سپس با تلفیق لایه‏های رقومی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه فرسایش‏پذیری حوزه آبخیز کرخه تهیه شد. تحلیل فضایی نقشه فرسایش پذیری خاک نشان داد که حوزه آبخیز کرخه دامنه فرسایش‏پذیری در حدود 61/10 تا 76/65  تن در هکتار در سال را دارد. به نحویکه  7/11 درصد از مساحت حوزه آبخیز کرخه که عمدتا در بخش های شرق و شمال شرقی منطقه مورد مطالعه قرار دارند، در کلاس خطر فرسایش‏پذیری زیاد بوده که میزان فرسایشی در حدود 73/14 تا 76/65 تن در هکتار در سال را به خود اختصاص داده است. ارزیابی شدت فرسایش خاک و پهنه بندی مناطق در معرض خطر به مسئولین و کارشناسان ادارات اجرایی در انجام اقدامات حفاظتی-کنترلی و کاهش هدررفت بیشتر خاک کمک فراوانی خواهد نمود.