روشی برای ارزیابی عملکرد موسسات بر اساس روش تحلیل پوششی داده ها با داده های کیفی و تاکید بر OCB

رفتار شهروندی سازمانی (OCB)، یکی از مفاهیم مهمی که طی چند سال اخیر به عنوان عاملی موثر در موفقیت سازمان ها است. باوجود اثبات تاثیر OCB بر اثربخشی و کارایی سازمان، روش مناسب برای تعیین میزان تاثیر آن کمتر شناخته شده است. OCB یک شاخص کیفی به عنوان ستانده در ارزیابی کارایی است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوششی داده های ترتیبی بدون خاصیت جبرانی، تاثیر شاخص کیفی OCB را بر کارایی موسسات اندازه گیری می کنیم.

روش شناسی پژوهش: 

تحلیل پوششی داده ها ابزاری قدرتمند برای ارزیابی عملکرد موسسه های تصمیم گیرنده، بر اساس شاخص های متعدد نهاده و ستاده است که می توانند کمی و یا کیفی باشند. مدل های تحلیل پوششی داده ها دارای خاصیت جبران پذیری هستند که درواقع، ضعف یک شاخص توسط قوت شاخص دیگر پوشش داده می شود و لزوما موسسات کارا، دارای سطح کیفی مطلوب نیستند. در این مقاله، روشی جدید برای ارزیابی عملکرد با احتساب شاخص کیفی OCB و اصلاح مدل تحلیل پوششی داده ها بدون خاصیت جبران پذیری ارایه شده است. دیگر ویژگی مدل پیشنهادی، قابلیت تفکیک شاخص های کیفی و کمی در ارزیابی است. در روش ارایه شده برای رتبه بندی موسسه ها به طور هم زمان بهبود کیفیت را توام با کاهش هزینه ها بدون خاصیت جبرانی درنظر می گیرد.

در این پژوهش، ده موسسه دولتی و عمومی علمی کاربردی در سه شهر کشور، تحت ارزیابی با مدل پیشنهادی قرار گرفته اند. در ارزیابی از چهار شاخص کمی و شاخص کیفی OCB استفاده شده است.

اصالت/ارزش افزوده علمی:

 سنجش شاخص OCB با استفاده از 1024 پرسش نامه انجام شده که نتایج نشان دهنده کارا بودن 7 موسسه می باشد. سپس با به کارگیری روش جدید پیشنهادی، رتبه بندی موسسات با نتایجی منطقی در ارزیابی عملکرد حاصل گردید. برای صحت سنجی روش، نتایج حاصل از روش پیشنهادی با نتایج رتبه بندی روش فرآیند سلسله مراتبی مقایسه شده است.